- Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Issue: 25
- Kazak Türkçesinde İsteme Kipliğini Kodlayan Fiiller
Kazak Türkçesinde İsteme Kipliğini Kodlayan Fiiller
Authors : Elanur Kazanlar Ürkmez
Pages : 89-110
View : 9 | Download : 4
Publication Date : 2021-01-29
Article Type : Research
Abstract :Kiplik konuşurun gerçek veya gerçek olmayan dünya hakkındaki bilgi ve tutumlarını kodlayan dilsel araçlardır. Kipliğin anlamsal ve yapısal olarak ele alınması, işaret ettiği anlam alanlarının sayısız olması onu tanımlanması ve sınıflandırılması güç kategorilerden biri haline getirmiştir. 19. yüzyıldan itibaren kiplik, dilbilimi sahasında farklı yaklaşım ve bakış açılarıyla ele alınmış, böylece çok sayıda kiplik sınıflandırması yapılmıştır. Yapılan sınıflandırmaların kimisinde istek kipliği farklı kiplik türleri altında değerlendirilirken, kimilerinde yer almamıştır. Bu çalışmada istek kipliğinin kendisi gibi istendik eylemleri işaretleyen emir, rica ve yalvarma alt anlam alanları ile birlikte oluşturduğu isteme kipliği üzerinde durulmuştur. İsteme kipliği Kazak Türkçesinde kip ekleri, analitik yapılar, fiiller, edatlar, söylem stratejileri gibi çeşitli işaretleyicilerle kodlanmaktadır. Türkiye’de yapılan yapı odaklı kiplik çalışmalarının çoğunluğu morfolojik ve morfo-sentaktik işaretleyiciler üzerinedir. Bu çalışmada ise farklı olarak Kazak Türkçesinde isteme kipliğini işaretleyen fiiller ele alınmıştır.Keywords : isteme kipliği, emir, istek, rica, yalvarma