- Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Issue: 17
- İlk Yerli İktisatçı Mehmet Şerif Efendi’nin İktisadi Görüşleri
İlk Yerli İktisatçı Mehmet Şerif Efendi’nin İktisadi Görüşleri
Authors : Kenan Demir
Pages : 557-580
View : 9 | Download : 4
Publication Date : 2019-01-01
Article Type : Research
Abstract :Modern iktisat düşüncesi 1830’lu yıllardan beri Osmanlı devletinde görülmeye başlamış ve bu düşünceyi dillendiren aydınlar zamanla ortaya çıkmıştır. Ülkede bu görüşü ilk dillendiren kişiler ülkede ikamet eden yabancı vatandaşlar olmuş, sonra ise ülkede yaşayan Ermeniler başta olmak üzere gayrimüslim vatandaşlar tarafından bu düşünce benimsenip görüşleri dillendirilmiştir. Ülkede yaşayan Müslümanlar arasında iktisadi konular hakkında fikir öne süren ilk iktisatçı ise Mehmet Şerif Efendi’dir. Şerif Efendi, tercüme odasında çalışmış ve Takvim-i Vekayi gazetesinin mütercimi olarak çalışmıştır. Takvimi Vekayi’de iktisadi yazılar yazmasına karşın bu gazetedeki yazıların imzasız çıkması nedeniyle gazetede yayımlanan yazıları tespit edilememiştir. Şerif Efendi’nin 1861 senesinde Tercüman-ı Ahval ve 1863 senesinde Mecmua-ı Fünun’da yazıları çıkmış, kredi sistemi, bankacılık ve ekonomi ilmi hakkında okurlarını bilgilendirmiştir. Ayrıca dönemin önemli tartışması olan kalkınma tartışmalarında katılmış, devletin kalkınması için sanayileşmenin önemli olduğunu vurgulamıştır. Devletin iktisadi olarak gerilemesinin nedeni olarak ülkede çalışma teşvikinin yetersiz olduğuna bağlamış, halkın özel girişim faaliyetlerinde say u amel etmesini istemiştir.Keywords : Mehmet Şerif Efendi, Tercüman-ı Ahval, iktisat, sanayileşme.