- Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi
- Vol: 3 Issue: 1
- Klinoptilolit Minerali ile Çözeltilerden Bakır Giderimini Etkileyen Parametrelerin Belirlenmesi: Ads...
Klinoptilolit Minerali ile Çözeltilerden Bakır Giderimini Etkileyen Parametrelerin Belirlenmesi: Adsorpsiyon İzotermi ve Termodinamiği
Authors : Mustafa Korkmaz, Cengiz Özmetin, Baybars Ali Fil, Yeliz Yaşar
Pages : 47-54
View : 14 | Download : 2
Publication Date : 2013-03-31
Article Type : Research
Abstract :Bir zeolit türü olan klinoptilolit minerali doğal katyon değiştiricilerden bir tanesidir. Bu çalışmada iyon değişimi metodu ile Bigadiç klinoptiloliti kullanarak çözeltilerden bakır iyonlarının giderimi araştırılmıştır. Deneyler kesikli modda çözelti pH, sıcaklık, iyon şiddeti, NaOH ve KOH ile şartlandırmanın bir fonksiyonu olarak gerçekleştirilmiştir. Iyon değişimi reaksiyonu dengeye 24 saatte gelmiştir. Klinoptilolitin adsorpsiyon kapasitesi yüksek pH, yüksek sıcaklık ve düşük iyonik şiddet ile artmıştır. Ham klinoptilolitin NaOH ve KOH ile şartlandırılması sırasıyla 10.4 ve 10.06 kat kapasite artışı sağlamıştır. Kapasitenin sıcaklık artışı ile artması prosesin endotermik doğada olduğunu göstermiştir. Ayrıca, bakırın klinoptilolit ile iyon değişimi reaksiyonunun yüksek sıcaklıklarda kendiliğinden daha kolay gerçekleşeceği bulunmuştur. Klinoptilolitin maksimum kapasitesi NaOH ile şartlandırma sonrasında 48.45 mg g-1 olarak hesaplanmıştır. Sorpsiyon denge verileri Langmuir ve Freundlich modelleri ile analiz edilmiştir. İzotherm verilerinin Langmuir izotermine uyumunun Freundlich izoterminden çok daha iyi olduğu görülmüştür. Elde edilen sonuçlar, Bigadiç klinoptilolitinin özellikle NaOH ile şartlandırma sonrasında atık sulardan bakır gideriminde etkili bir şekilde kullanılabileceğini göstermiştirKeywords : Klinoptilolit, bakır, iyon değişimi, izoterm, termodinamik