- Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi
- Vol: 9 Issue: 3
- Yonca Hortumlu Böceği, Hypera postica (Gyllenhal, 1813) (Coleoptera: Curculionidae)’nın Bazı Biyoloj...
Yonca Hortumlu Böceği, Hypera postica (Gyllenhal, 1813) (Coleoptera: Curculionidae)’nın Bazı Biyolojik Özellikleri
Authors : Celalettin Gözüaçik, Abdullah Ireç
Pages : 1220-1225
Doi:10.21597/jist.515642
View : 7 | Download : 2
Publication Date : 2019-09-01
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışma, 2014-2016 yıllarında Iğdır ili Aralık ilçesi yonca alanlarında, yoncada önemli ekonomik zarara yol açan Yonca hortumlu böceği, Hypera postica (Gyllenhal, 1813) (Coleoptera, Curculionidae)'nın doğada bazı biyolojik özelliklerini belirlemek için ele alınmıştır. H. postica’nın yumurta, larva, pupa ve ergin dönemleri ile çiftleşme, yazlama ve kışlama davranışlarını izlemek amacıyla şubat-temmuz arası 3-5 günde bir temmuz- şubat arası 7-14 günde bir olmak üzere periyodik olarak sürdürülmüştür. Çalışmaların sonucunda, dişilerin kasım ayında yonca saplarına yumurta bıraktıkları, kışı hem yumurta hemde ergin dönemde geçirdikleri, şubat ayının ortalarından itibaren ortalama sıcaklık 9 °C’nin üzerinde olduğu dönemde erginlerin tarla içine tekrar göç ettikleri ve çiftleştikleri ve yumurta bırakmaya başladıkları tespit edilmiştir. Aynı zamanda, sonbaharda bırakılan yumurtalardan mart ayının başlarında larva çıkışlarının olduğu tespit edilmiştir. Ortalama sıcaklığın 16.5 °C olduğu nisan ayının ortalarında pupa dönemine girdikleri, mayısın ilk haftasında yeni nesil erginlerin görülmeye başladığı tespit edilmiştir. İlkbaharda bırakılan yumurtalardan larva çıkışları nisan ayı ortalarına kadar devam etmiş, haziran ayının başlarında yoncada ilk biçim yapılmış ve haziran ayının son haftasına kadar tarla içindeki larva, pupa ve yeni nesil ergin bulunmuştur. Ortalama sıcaklık ≥28 °C olduğu temmuz - ağustos aylarında erginlerin tarla kenarındaki gölgelik alanlarda kurumuş bitki artıklarının altında ve toprağın 5-10 cm derinliğinde yazlamaya geçtiği ve yazlamanın eylül ayı ortalarına kadar sürdüğü tespit edilmiştir. Erginlerin şubat-haziran ve kasım dönemlerinde aktif, haziran-ekimde yazlama ve aralık-martta kışlama döneminde oldukları görülmüştür. Böceğin Iğdır koşullarında yılda 1 nesil verdiği anlaşılmıştır.Keywords : Hypera postica, biyolojik özellikler, yonca, ığdır