- IBAD Sosyal Bilimler Dergisi
- Yaz
- Ankara’da Ulaşım Sistemlerinin Altında Kalan Dereler: Bentderesi Örneği
Ankara’da Ulaşım Sistemlerinin Altında Kalan Dereler: Bentderesi Örneği
Authors : Mehtap Yilmaz, Özge Yalçiner Ercoşkun
Pages : 1-18
Doi:10.21733/ibad.661904
View : 30 | Download : 7
Publication Date : 2020-08-18
Article Type : Research
Abstract :Ankara dereleri Cumhuriyet Döneminden günümüze kadar olan süreçte hızlı nüfus artışı ile birlikte ulaşım ve altyapı hizmetlerine olan taleplerin artması doğrultusunda yok edilmiştir. Cumhuriyetin ilk yıllarında, köylerden kente göçler artmış ve dereler etrafında hızla gecekondular yayılmıştır. Artan altyapı ihtiyacı karşılanamayınca evsel ve sanayi atıkları derelere verilmeye başlanmış ve dereler açık kanalizasyon hatları haline gelmiştir. Bu duruma bir çözüm üretilememiş ve dereler beton menfezler içine alınmıştır. Günümüzde trafik ve altyapı ihtiyacı bu derelere gömülü durumdadır, dereler trafiği taşıyan kanallara dönüştürülmüştür. Yoğun kentsel yapılaşma ile derelerin günümüzde, kentin hangi güzergâhında ilerlediklerini tespit etmek güç durumdadır. Fakat doğal yatağı bozulan derelerin bazılarının isimleri caddelere verilmiştir. Geçmişte beton menfezler içerisine alınan dereler, günümüzde ulaşım altyapısı ve üstyapısını tehdit etmekte, menfezler içinde akan derelerin ne durumda olduğunu tahmin etmek imkânsızdır. Günümüzde Ankara genelindeki yollarda, altgeçitlerde, katlı kavşaklarda, bazı kamu kuruluşlarında ve metro istasyonlarında meydana gelen seller tesadüfi değildir. Ankara kentinde ulaşım ve çevre ilişkisi iyi kurgulanamamış, eş zamanlı olarak birbirine zarar veren iki kavram haline dönüştürülmüştür. Ankara’nın kayıp derelerini keşfedilmesi, tekrar gün yüzüne çıkarılması ve bugünkü ulaşım sistemleri ile birlikte düşünülerek dere restorasyon projelerinin gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Bu araştırmanın asıl amacı ise ulaşım sistemleri için Ankara’nın doğal değeri olan derelerinin yok edilişini ortaya koymak ve Ankara’nın üzeri kapatılan ilk deresi olan Bent Deresi’nin geçmişteki ve bugünkü kullanımlarını çevreye olan etkileriyle karşılaştırmaktır. Bu karşılaştırmada arşiv kaynaklarına başvurulmuş, Ankara’nın şehir planları ve haritaları, eski fotoğraf arşivleri, gazete haberleri ve hava fotoğrafları kullanılarak derenin bugünkü durumu tartışılmış ve öneriler sunulmuştur.Keywords : Ankara’nın Dereleri, Bentderesi Caddesi, Ankara Su Taşkınları, Nehir Restorasyon Projesi