- IBAD Sosyal Bilimler Dergisi
- Kış
- Bilimkurgu Filmlerinde İç Mekân Özelinde Görsel Manipülasyona Dair Okumalar: Matrix Örneği
Bilimkurgu Filmlerinde İç Mekân Özelinde Görsel Manipülasyona Dair Okumalar: Matrix Örneği
Authors : Burcu Yildirim, Deniz Demirarslan
Pages : 68-86
Doi:10.21733/ibad.657098
View : 14 | Download : 3
Publication Date : 2020-03-15
Article Type : Research
Abstract :İç mekân, bireyi görsel olarak etkileyebilecek çeşitli unsurlar barındırmaktadır. Bu nedenle mekânlarda bireyleri, görsel algı yolu ile manipülasyon kavramı bağlamında etkileyebilmek mümkündür. Bilimkurgu sineması ise, ortaya koyduğu veriler ile geleceğe dair argümanlar sunabilmektedir. Yapılan bu çalışmada, bilimkurgu sineması ile iç mekân tasarımı-manipülasyon ilişkisine yeni bir bakış açısı sunmak amaçlanmaktadır. Böylelikle araştırmacıların, geleceğin mekânlarında kullanılacak olan mekânsal manipülasyonlara dair öngörülerde bulunabilmeleri sağlanabilecektir. Çalışmada öncelikle; görsel algı, görsel algıyı oluşturan öğeler, görsel algı-manipülasyon ilişkisi ve iç mekân tasarımında manipülatif etkilerin oluşturulma yöntemlerine dair kavramlardan bahsedilerek teorik arka plan oluşturulmuştur. Daha sonra iç mekân tasarımında manipülatif etkilerin geleceğine dair okumaların yapılmasına olanak sağlayabileceğinin düşünüldüğü bilimkurgu filmlerine yönelinmiştir. Bu bağlamda çeşitli çevrelerce bilimkurgu sinemasında bir kırılma noktası yarattığı ifade edilen ve aslında hikayesi de algısal manipülasyon üzerine kurulu olan Matrix film serisi seçilmiştir. Bunun yanında film, mekân ve manipülasyon hususunda ortaya koyduğu verilerle de dikkat çekicidir. Bu nedenle çalışmada Matrix serisi üzerine yoğunlaşılmış ve mekânsal manipülasyona dair en çok veri içerdiği düşünülen serinin birinci filmi ‘Matrix’ üzerinde çalışılmıştır. Daha sonra literatürde yer alan iç mekân tasarımı-manipülasyon ilişkisine dair yapılan çalışmalar incelenmiştir. Bu çalışmalardan, iç mekân tasarımında manipülatif etkilerin oluşturulma yöntemlerine dair uygun bulunan bir sınıflandırma yöntemi seçilen filmin analizi için kullanılmıştır. Filmdeki manipülasyon kapsamında incelenmeye uygun görülen iç mekân içerikli sahnelerin irdelenmesi bu yolla gerçekleştirilmiştir. Böylelikle; Matrix filmi üzerinden bilimkurgu filmlerinde sunulan iç mekânların bireyler üzerinde hangi yollarla manipülatif etkiler oluşturabileceği araştırılmış, tablolaştırılarak yorumlanmaları gerçekleştirilmiştir.Keywords : Görsel Algı, Manipülasyon, İç Mekân Tasarımı, İç Mekânsal Manipülasyon, Matrix