- Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi
- Vol: 7 Issue: 2
- KAMU TERCİHİ VE OYUN TEORİSİ PERSPEKTİFLERİNDEN ALTURİZMİN (HAYIRSEVERLİĞİN/ YARDIMSEVERLİĞİN) ELEŞT...
KAMU TERCİHİ VE OYUN TEORİSİ PERSPEKTİFLERİNDEN ALTURİZMİN (HAYIRSEVERLİĞİN/ YARDIMSEVERLİĞİN) ELEŞTİRİSİ
Authors : Coşkun Can Aktan, Abdullah Burhan Bahçe
Pages : 25-56
View : 15 | Download : 2
Publication Date : 2015-12-01
Article Type : Research
Abstract :İnsanların iktisadi karar ve tercihlerinde rasyonel davrandıkları ve kendi özel çıkarlarını maksimize etme gayreti içerisinde oldukları varsayımı iktisat biliminde yaygın olarak kabul edilmektedir. Bu şekildeki bir "rasyonelite” ve "homo economicus” davranış modeli felsefi anlamda "egoizm” olarak adlandırılır. Bunun tam tersi ise "alturizm”dir. Genel olarak alturizm, bireysel egoizmin ötesinde insanın iktisadi ya da iktisadi olmayan manada başkalarına yardım etme isteğidir. Alturizm, "yardımseverlik” /"hayırseverlik” anlamına gelir. Yardımseverlik (hayırseverlik), en başta kutsal din kitapları ve genel etik perspektifinden övgüye ve takdire değer bir davranış ve eylem olarak düşünülmekte ve teşvik edilmektedir. Acaba yardımseverliğin (hayırseverliğin) yararları ve meşruiyeti tartışılmayacak kadar kutsal mıdır? İktisadi yardımseverliğin bireysel ve toplumsal maliyetleri nelerdir? Kamusal yardımseverlik, yoksulluk sorununun çözümüne ne tür katkılar sağlar? Kamusal yardımseverlik politikalarının başarılı olabilmesi ne ölçüde mümkündür? Bu çalışmada öncelikle egoizm ve alturizm kavramları açıklığa kavuşturulduktan sonra kamu tercihi perspektifinden bazı oyun matrisleri üzerinde iktisadi yardımseverliğin ortaya çıkardığı sonuçlar incelenmektedir. İncelenecek konu literatürde "semiriyeli çıkmazı” olarak adlandırılmaktadır. Çalışmamızda özellikle belirli bir zorlamaya dayalı kamusal yardımseverliğin başlıca maliyetleri muhtelif oyun matrisleri yardımıyla incelenmektedir. Çalışmamızın sonuç bölümünde ise yoksulluk sorununa alternatif çözümler üzerinde açıklamalar ve yorumlar yapılacaktır.Keywords : Egoizm, alturizm, hayırseverlik, yardımseverlik, semiriyeli çıkmazı, paternalizm