- Hars Akademi Uluslararası Hakemli Kültür Sanat Mimarlık Dergisi
- Vol: 5 Issue: Special Issue: 3 - AYDIN UğURLU VE GELENEKSEL SANATLAR Special Issue
- ANADOLU SELÇUKLU HALI TASARIMINDA ZEMİN -ŞEKİL İLİŞKİSİ
ANADOLU SELÇUKLU HALI TASARIMINDA ZEMİN -ŞEKİL İLİŞKİSİ
Authors : Ayşe Öngen, Kadriye Didem Atiş
Pages : 1-16
View : 8 | Download : 5
Publication Date : 2022-03-31
Article Type : Research
Abstract :Sanat tarihimizde önemli bir yere sahip olan Türk halıları, Gördes düğümü tekniği ile dokunmuştur. Anadolu Selçuklularının başkenti olan Konya'da, ilk defa Alaaddin Camii'nde Türk düğümlü halılar bulunmuştur. Dördü bütün, dördü parça olmak üzere toplam sekiz halı vardır. Bu halılar İstanbul da Türk ve İslam Eserleri Müzesi'nde sergilenmekte ve korunmaktadır. Bu Selçuklu Halılarının zemin yüzeyini oluşturan birimler farklı çizgi kalınlıklarıyla ortaya çıkmıştır. Zemin kompozisyonunda şekiller farklı tekrar ilkeleri ile yerleştirilmiştir. Halı zeminine bakıldığında gözün aşağıdan yukarıya kesintisiz olarak ilerlemesi görsel algıda sonsuzluk hissine neden olmuştur. Düzenlemelerde görülen soğuk- sıcak renklerden oluşan şekiller, uzak- yakın etki yaparak görsel etkiyi değiştirir. Bu da halının daha uzak veya daha yakın olarak algılanmasına neden olmuştur. Halıların zemin kompozisyonunda görülen şekil düzenlemesinde oluşacak monoton yapıyı, tasarım prensiplerinden faydalanılarak, izleyicinin görsel algısını etkileyerek şekil ve zemin ilişkisinin dengeli, bir bütünlük oluşturulması sağlanmıştır.Keywords : Anadolu Selçuklu Halıları, Şekil, Zemin