- Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
- Vol: 20 Issue: 20
- GÜNÜMÜZ PARALEL NUSAYRÎLİK İNANCINA YANSIYAN SENKRETİZMİN TEMEL FORMLARI: MERSİN KARADUVAR MAHALLESİ...
GÜNÜMÜZ PARALEL NUSAYRÎLİK İNANCINA YANSIYAN SENKRETİZMİN TEMEL FORMLARI: MERSİN KARADUVAR MAHALLESİ ÖRNEĞİ
Authors : Abdurrahman Togayhan
Pages : 227-258
View : 10 | Download : 7
Publication Date : 2008-12-01
Article Type : Other
Abstract :Nusayrîlik, gerek konsekansiyel (akidevî-ritüel) algılarıyla, gerekse dinsel sosyalleşmelerinde görülen tezahürleriyle ilgili olsun, hakkında vurgulu değerlerin tespitiyle alakalı, bilimsel ölçütler muvacehesinde, objektif araştırma kurallarına uygun, henüz hakkında çalışma yapılmayan, akîdevî teamüle muhalif ezoterik bir versiyondur. Daha önce yapılan tespitlerle ilgili çalışmalarda, bize göre yapılan hata, Nusayrî perspektife yansıyan akidevî formlarla alakalı hususlarda, tek taraflı tez dayatılmasından ve bunun mutlak oluşundaki ısrarından kaynaklanmaktadır. Halbuki Nusayrî inançlılar arasında; Kur’anı kutsal kitap olarak kabul edenler etmeyenler, Ali’yi ilâh olarak görenler görmeyenler, tenasühe inananlar inanmayanlar, Sünnî terminolojiye uygun ibadeti–genellikle eksik de olsa–yerine getirenler getirmeyenler olduğu gibi; gerek İslam, gerekse İslam dışı inançlardan ve mezheplerden, bireylere ve gruplara göre farklı idraklerle tecrübe edilen, değişken mizaçlarda çok çeşitli inançlar manzumesi görmek mümkündür. Bu doğrultudaki marjinal Nusayrîliğin akide boyutunda üç temel form göze çarpmaktadır; Ali eksenli heretik ezoterizm, adaptasyon niteliğinde totemizm ve daha çok İslam-öncesi izler taşıyan historisizmdir. Binaenaleyh, kendimizce ilginç bulduğumuz ve fakat görebildiğimiz kadarıyla, Nusayrîlerin cahiliyye döneminden günümüze taşıdıkları akîde boyutlarıyla ilgili özgün iman sembollerinin, her hangi nedenlerle farkına varılamamış olması, bizi böyle bir çalışma yapmaya sevk etmiştirKeywords : Paralel Nusayrî(lik), Totem(izm), Historisizm, Ezoterizm, Senkretizm, Buheynan, Horoz, Mana, Toprak Ana, Cahiliyye, Ali, Kader birliği asabiyesi