- Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi
- Vol: 3 Issue: 7
- TANZİMAT’TAN CUMHURİYET’E İŞÇİ ÖRGÜTLENMELERİNİ HAZIRLAYAN ETMENLER
TANZİMAT’TAN CUMHURİYET’E İŞÇİ ÖRGÜTLENMELERİNİ HAZIRLAYAN ETMENLER
Authors : Ülkü Ileri
Pages : 32-59
View : 7 | Download : 5
Publication Date : 2015-11-09
Article Type : Other
Abstract :Makalenin 1. bölümünde Tanzimat’tan Cumhuriyet’e işçi örgütlenmeleri incelendi. 1876’da 1. Meşrutiyetin, 1908’de 2. Meşrutiyet’in ilanından sonra oluşan görece özgürlük ortamında örgütlenmeler ve grevler hızla arttı. 1909’da çıkarılan Tatil-i Eşgal Kanunuyla (Grev Kanunu) kamu hizmet sektöründe örgütlenmeler yasaklanıyordu. Bu nedenle örgütlenmeler Tatil-i Eşgal Kanunu’ndan önce ve sonra incelenmiştir. Tatil-i Eşgal Kanunundan sonraki örgütlenmeler de iki dönemde incelendi. 1909-1920 arasında, savaşlar nedeniyle ve Tatil-i Eşgal yasaklamasıyla yavaşlayan örgütlenmeler ve 1920-1923 arasında Cumhuriyet’e geçiş sürecinde örgütlenmeler incelenmiştir. Makalenin 2. Bölümünde örgütlenmeleri güçleştiren ve hazırlayan etmenler mercek altına alındı. Güçleştiren etmenler olarak siyasi yapı, savaşlar süreci ve hukuki düzenlemeler incelendi. Hazırlayan etmenler olarak ise, gene dönemin siyasi yapısı, demokratikleşme hamleleri, ekonomik değişimler (kısmen altyapıya, çoğunlukla da kamu hizmet sektörüne yabancı sermayenin girişiyle köklü olmasa da yaşanan ekonomik değişimler) ve demografik değişimler (Osmanlı’nın toprak kaybıyla anavatana göç hareketleriyle birlikte işgücü arzı ve savaşlarla önemli ölçüde işgücü kaybı) incelendi. Anahtar kelimeler: İşçi Örgütü, Tatil-i Eşgal, Ekonomik, Siyasal.Keywords : İşçi Örgütü, Tatil-i Eşgal, Ekonomik, Siyasal