- Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi
- Vol: 11 Issue: 31
- SOSYAL ELEŞTİRİ AÇISINDAN DEDE KORKUT DESTANLARI
SOSYAL ELEŞTİRİ AÇISINDAN DEDE KORKUT DESTANLARI
Authors : Ikbal Vurucu
Pages : 331-349
Doi:10.31199/hakisderg.1174303
View : 10 | Download : 3
Publication Date : 2022-12-13
Article Type : Research
Abstract :Dede Korkut Oğuznameleri, sözlü anlatım geleneğimizin sonradan yazıya aktarılmış olan temel bir ürünüdür. Destan, konusu bakımından göçebe yaşam sürdüren Oğuzların hanlar ve beyler zümresinin yaşayışına ilişkin olayları içine alır. Türklerin Oğuz boyu esas alınmakla birlikte yaşam biçimi, kültürü, norm ve değer kodlarının tanımlanmasında önemli bir işlev görmektedir. Oğuzlar arasında geçmiş bir destan olmakla birlikte Türk Dünyasında ve dünya bilim çevrelerinde çok yönlü olarak araştırmalara konu olmuştur. Ayrıca, roman, hikâye, sinema, dizi, tiyatro gibi sanat dallarında da uyarlaması yapılmıştır. Bütün Türk lehçelerinden ortak özellikler taşır. Destanlar, göçebe yaşam biçiminden yerleşikliğe geçiş sürecinin bir ürünüdür. Bu sebeple geçiş sürecinin nitelikleri, çatışma süreçleri, mücadeleleri, bireysel ve grupsal ilişkileri gözlemlenebilmektedir. Bu makalede de Dede Korkut destanlarına sanat ve edebiyatın incelenmesinde önemli bir yaklaşım biçimi olan sosyal eleştiri noktasından hareketle sosyal nitelikli sorunlara genel hatlarıyla değinilecektir. Destanlardaki sosyal eleştiri unsurları da aile ve yapısı, akrabalık ilişkileri ve sosyal davranış kuralları toplumsal değişim merkezli olarak bu makalede ele alınmıştır.Keywords : Dede Korkut Destanı, Toplumsal Değişim, Sosyal Eleştiri, Türk Ailesi, Akrabalık İlişkileri, DEDE KORKUT EPISOTES IN TERMS OF SOCIAL CRITICISM, Dede Korkut Epic, Social Change, Social Criticism, Turkish Family, Kinship Relations