- Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi
- Vol: 11 Issue: 29
- HUMAN RATIONALITY AND SOCIAL VALUES OF ECONOMIC BEHAVIOR IN THE MARKET ECONOMY
HUMAN RATIONALITY AND SOCIAL VALUES OF ECONOMIC BEHAVIOR IN THE MARKET ECONOMY
Authors : Mehmet Karagül
Pages : 22-36
Doi:10.31199/hakisderg.950263
View : 8 | Download : 4
Publication Date : 2022-06-28
Article Type : Research
Abstract :Ekonomik hayatı insanın yanılmazlık ilkesiyle düzenleyen Piyasa ekonomisi, devletin ekonomik olaylara müdahalesini reddederken, ekonominin işleyişini rasyonel ve homoekonomik olarak tanımlanan insana göre şekillenen piyasa gücüne bırakmaktadır. Sürekli tekrarlanan ekonomik krizler, artan gelir dağılımı adaletsizliği ve beraberinde yaşanan yoksulluk ile ortaya çıkan toplumsal sorunlar, bu anlayışın sorgulanmasını kaçınılmaz kıldığı muhakaktır. Bu bağlamda ortaya çıkan sınırlı rasyonalite anlayışı, insanoğlunun duygusallık ve çevresel etkilerden beslenerek sıklıkla hata yaptığına dikkat çekerken, söz konusu davranışlara kaynaklık eden toplumsal değerler üzerinde yeterince durulduğunu ifade edebilmek mümkün değildir. Çünkü üretim, tüketim ve paylaşım gibi insani davranışlardan oluşan temel iktisadi olayların, insan davranışlarında önemli bir rol üstelenen toplumsal değer ve bireysel inançlardan bağımsız ele alınmaması gerektiği muhakkaktır. Söz konusu yaklaşımın bireylerin ekonomik davranışlarından bağımsız ele alınması mümkün değildir. Dolayısıyla bu çalışmada, ekonomik politikaların oluşumunda, toplumsal değer ve tercihlerin, kar maksimizasyonu ve sermaye birikiminden ziyade, sosyal sorumluluk anlayışı ile çok daha paylaşımcı ve insani bir yöne evrilmesinin gerekliliği, değişik boyutlarıyla tartışılacaktır.Keywords : rasyonel insan, sınırlı rasyonalite, değer ekonomisi, değer ve davranışlar, toplumsal güven