- Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dergisi
- Vol: 42 Issue: 2
- Alzheimer Hastalığının Gelişimsel Sürecinde ve Tedavisinde Potansiyel Öneme Sahip Tıbbi Bitkiler ve ...
Alzheimer Hastalığının Gelişimsel Sürecinde ve Tedavisinde Potansiyel Öneme Sahip Tıbbi Bitkiler ve Fitokimyasallar
Authors : Sevgi Gezici, Nazım Şekeroğlu
Pages : 121-133
Doi:10.52794/hujpharm.1014770
View : 11 | Download : 3
Publication Date : 2022-06-01
Article Type : Review
Abstract :Alzheimer hastalığı (AH), hafızada kayıplar ve bilişsel bozulma ile kendini gösteren, demansa neden olan nörodejeneratif bir hastalıktır. AH’nda gözlenen demansın şiddeti ve dolayısıyla başlangıcı, genetik ve çevresel faktörlere bağlı olarak bireyler ve toplumlar arasında farklılık göstermektedir. AH ve diğer nörodejeneratif hastalıklarla mücadelede çok yönlü terapötik stratejiler uygulanmasına rağmen, başarı sadece semptomatik tedavi ile sınırlıdır. AH’nın başlangıcını veya ilerlemesini erteleyebilecek terapötik müdahaleler, hastalığın prevalansının azaltılmasına önemli ölçüde katkı sağlayacaktır. Bu bağlamda, tarihsel süreçlerden bu yana hafızanın güçlendirilmesi ve demans gelişiminin engellenmesi ile ilgili diğer komplikasyonlar için tıbbi bitkilerden yararlanılmıştır. Yapılan çalışmalar, günümüzde de tıbbi bitkiler ve bunlardan elde edilen fitokimyasalların, AH’nın tedavisinde potansiyel öneme sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Etki mekanizmaları tam olarak aydınlatılamamış olmasına rağmen; anti-enflamatuvar, anti-amiloidojenik, anti-kolinesteraz, hipolipidemik ve antioksidan etkiler dahil olmak üzere geniş farmakolojik aktivite yelpazesi ile, bitkilerin farklı kısımları içerdikleri polifenoller (flavonoitler, tanenler), lignanlar, triterpenler, steroller ve alkaloitler gibi birçok değerli fitokimyasal bileşikler sayesinde ilaç geliştirme çalışmaları için güçlü bir rezervuardır. Sunulan makalede, AH’nın seyrinin yavaşlatılmasında ve etkili tedavi stratejilerinin geliştirilmesinde farmakolojik alanda umut vaat eden çeşitli bitkiler ve bunlardan izole edilen fitokimyasallar, etki mekanizmaları ile birlikte derlenmiştir.Keywords : Alzheimer hastalığı, bilişsel bozukluk, Amyotrofik Lateral Skleroz, fitokimyasallar, tıbbi bitki