- Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi
- Issue: 37
- KASTAMONU TAŞKÖPRÜ İLÇE MERKEZİNDE YERALAN GELENEKSEL KAPI TOKMAKLARI
KASTAMONU TAŞKÖPRÜ İLÇE MERKEZİNDE YERALAN GELENEKSEL KAPI TOKMAKLARI
Authors : Özgür Yeni, Yusuf Çetin
Pages : 278-298
View : 9 | Download : 3
Publication Date : 2016-12-28
Article Type : Research
Abstract :Öz Taşköprü İlçe merkezinde yer alan ve her geçen gün yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kalan geleneksel konut mimarimizin vazgeçilmez unsurları arasında bulunan kapı tokmakları önemli bir yer tutmaktadır. Bir zamanlar evlerin cümle kapıları üzerinde yaygın olarak görmeye alışık olduğumuz bu mimari öğeler günümüzde çok nadir olarak görülmektedir. Kapı tokmakları, sökülüp takılabilmeleri kolay oldukları için, ait oldukları kapı kanatlarından çalınabilmekte ya da mülk sahibi tarafından gelir elde etme gayesiyle, bir antikacı ya da bir hurdacıya satılabilmektedir. Tüm bu olumsuzlukların yanı sıra, teknolojinin gelişmesi ile birlikte kapı tokmaklarının yerini modern zillere bırakması da hızlı bir şekilde yok olmalarına zemin hazırlamıştır. Bu nedenle, geleneksel konut mimarimizin vazgeçilmez unsurlarından birisi olan kapı tokmaklarının tespit ve belgelenmesi önem arz etmektedir. Kapı tokmakları, dışarıdan gelenlerin ev sahibini haberdar etmek için kullanılırken, kapıların süsleme kompozisyonlarının tamamlanmasına da katkı sağlamışlardır. Ecdat yadigârlarımız olan bu mimari elemanlar aynı zamanda bu topraklarda ortaya konulan maden sanatının da geldiği noktayı bizlere aktarmaktadır. Anadolu toprakları üzerinde yer alan geleneksel konut mimarimizde kapı tokmakları son derece zengin bir çeşitliliğe sahiptir. Taşköprü evlerinin kapı tokmakları ise; geometrik, bitkisel ve figürlü olmak üzere üç türden örnekleri bünyesinde barındırmaktadır. Taşköprü’de tespit edebildiğimiz kapı tokmaklarının bir kısmı dövme tekniğiyle, kalan bölümü ise döküm tekniği kullanılarak yapılmıştır. Tokmaklar üzerinde herhangi bir tarih ibaresine rastlanmadığı için tarihlendirme anlamında kesin bir bilgi ortaya koymak mümkün olmamaktadır. Bu çalışmada, Taşköprü ilçe merkezindeki geleneksel konut mimarisinin vazgeçilmez unsurları arasında yer alan geleneksel kapı tokmaklarının tespit ve belgelenmesi amaçlanmıştır.Keywords : Geleneksel Kapı Tokmakları, Taşköprü, Kastamonu