DEĞERİ UNUTULMUŞ TARİHİ BİR İSTANBUL SEMTİ: HORHOR
Authors : Süleyman Faruk Göncüoğlu
Pages : 135-148
View : 7 | Download : 4
Publication Date : 2010-03-12
Article Type : Other
Abstract :Tarihi Yarımada’nın Haliç ile Marmara arasındaki topografyanın zirve noktası olan; Bozdoğan Kemeri’nin üzerinde uzandığı Saraçhane Semti’nin; Marmara yamacı üzerinde kurulu olan Horhor Semti, İstanbul’un en eski yerleşim yerlerinden biridir. Marmarayı Haliç’e bağlayan cadde olan Horhor Caddesi, Bizanstan itibaren sürekliliğini devam ettiren ve güzergâhı değişmemiş, Fatih bölgesindeki tek cadde olma özelliğini taşımaktadır. Horhor Caddesi dikleme tek caddedir. Ve günümüzde ikinci planda kalmış caddelerden biridir. Bu yol üzeri Bizans ve Osmanlı döneminde ehemmiyetini muhafaza etmiş ve kullanıla gelmiştir. Atatürk Bulvarı’nın 1944 yılında faaliyete geçmesi ile Horhor Caddesi de önemini yitirmiştir. Horhor Caddesi’nin en bariz özelliklerinden biri yol üzerinde yer alan iki çeşmesiydi. Bu çeşmeler Büyük Horhor Çeşmesi ile Acı Çeşme’ydi. Artık unutulmuş ve eski ehemmiyetini yetirmiş bu çeşmelerle ilgili şeriye mahkeme kayıtlarında bu iki çeşmenin kâfirden kalma çeşme olarak belirtmektedir. Roma ve Bizans dönemi şehrin önemli bir su savak sistemi üzerinde kurulu semt, Osmanlı dönemi Saraçhane Çarşısı’nın da hemen bitişiğinde uzanmaktaydı. Bozdoğan (Valens) Sukemeri ile ilişkili olan Horhor su savakları, semtin şimdiki ismi ile tanımlanmasında önemli bir etken olmuştur. Bozdoğan (Valens) Sukemerleri ile İstanbul’a getirilen suyun bir kısmı ve ayrıca Fatih Camii çevresinde Kirmastı Mahallesi’nden çıkan yer altı su kaynağı künklerle bugünkü Horhor Semti’nin başlangıç noktası olan Kavalalı Sokakla Kırık Tulumba Sokak arasındaki alanda savaklar kurularak bugünkü Aksaray liman ve Laleli bölgesine temiz su aktarımı yapılmaktaydı. Bölgedeki saray ve dini yapıların da su ihtiyacını düzenli sağlayan bu savaklar Osmanlı döneminde Saraçhane Çarşısı’nın temel su ihtiyacına cevap veren üniteler olmuştur.Keywords : Horhor, Fatih, İstanbul, Su, Yol