- Güvenlik Stratejileri Dergisi
- Vol: 18 Issue: 42
- Osmanlı Donanması’ndaki Yerli İmkânlarla Bir Muharebe Gemisi İnşa Deneyimi: Abdülkadir
Osmanlı Donanması’ndaki Yerli İmkânlarla Bir Muharebe Gemisi İnşa Deneyimi: Abdülkadir
Authors : Evren Mercan
Pages : 449-478
Doi:10.17752/guvenlikstrtj.1124219
View : 12 | Download : 3
Publication Date : 2022-08-26
Article Type : Research
Abstract :1897 Osmanlı - Yunan Harbi’nin acı deneyimi 93 Harbi sonrası kıyı savunma odaklı Osmanlı Donanması’nın operasyonel yetersizliğini gün yüzüne çıkarmıştı. Bu yetersizliğin karşısında Osmanlı devlet ricali iddialı bir donanma programını hayata geçirerek bununla başa çıkmaya çalıştı. Donanma programının içeriğinde yurtdışından temin edilecek muharebe gemisi, kruvazör ve muhrip dışında devletin kendi imkân ve kaynaklarıyla Tersâne-i Âmire bünyesinde inşa edeceği bir muharebe gemisi projesi de bulunmaktaydı. Daha sonra Abdülkadir ismi verilecek 8,100 tonluk 103 metre boyundaki bu devasa platform, Osmanlı donanma envanterindeki en güçlü harp gemisi olması hasebiyle iddialı bir projeye karşılık gelmekteydi. Uzun bir sürenin ardından tersane bünyesinde inşasına girişilen ilk büyük evsaftaki muharebe gemisi olan Abdülkadir, uzun süren inşa dönemi teknik ve maddi yetersizliklerin yanında, idari karmaşa ve plansızlık yüzünden tamamlanamamış; yıllarca gövde iskeletiyle kızakta atıl kalmıştı. Nihayetinde 1906’da inşası durdurulmak zorunda kalınmış, 1909’da gemi hurdaya ayrılmıştı. İnşası tamamlanabilseydi Osmanlı Donanması’nın caydırıcılığına belirgin katkı sağlayacak olan Abdülkadir’in bir fiyasko ile sonuçlanan inşa süreci dönemin siyasi, askerî ve iktisadî durumunun da tecessümü gibidir.Keywords : Sultan Abdülaziz, Sultan II. Abdülhamid, Osmanlı Donanması, Muharebe Gemisi, Tersane-i Amire