- Güvenlik Stratejileri Dergisi
- Vol: 17 Issue: 38
- 2009-2017 Arası Küresel Sistemin Güvenlik Dönüşümü: Tek Kutupluluk Çok Kutupluluğa Karşı
2009-2017 Arası Küresel Sistemin Güvenlik Dönüşümü: Tek Kutupluluk Çok Kutupluluğa Karşı
Authors : Ferahşan Gençkaya
Pages : 255-287
Doi:10.17752/guvenlikstrtj.964031
View : 13 | Download : 8
Publication Date : 2021-07-07
Article Type : Research
Abstract :Soğuk Savaş sonrası dönemde sistemde tek süper güç olarak bulunan ABD oluşturduğu ittifaklar, kurumlar ve jeopolitik pazarlıklar aracılığıyla hegemonik bir düzen kurmuştur. ABD oluşturduğu bu düzende sahip olduğu askerî güç, kurduğu bölgesel ittifaklar ve yaydığı kültürel yumuşak gücün avantajını kullanarak kendisini dünya politikasının merkezinde konumlandırmıştır. Bu tek kutuplu sistemde uluslararası normlar, insan hakları, finansal sistem ve hükümet davranışları büyük ölçüde ABD tarafından tasarlanmış, sahiplenilmiş ve bu uygulamalar diğer devletlerin siyasi ve hukuksal alanlarına yayılmıştır. Ancak 2000’li yıllardan itibaren uluslararası sistemde meydana gelen yeni gelişmeler ve güvenlik sorunları, ABD tekelinde bulunan gücün yavaş fakat aşamalı olarak yeniden dağıtılmasına neden olmuştur. Bu çalışmanın amacı, ABD’de Obama dönemi olarak bilinen 2009-2017 yılları arasında uluslararası sistemde tek kutupluluğun belirgin şekilde zayıflamasına işaret eden ve küresel güç dengesinde değişime sebep olan önemli gelişmelerin neoklasik realizm teorik çerçevesi ile incelenmesidir. Çalışmada uluslararası sistemdeki tek kutupluluğun dönüşüm süreci küresel ekonomik krizin yansımaları, Çin’in küresel aktör olarak yükselişi ve Rusya’nın küresel nüfuzunun belirginleşmesi bağlamında ele alınmaktadır. Çalışma sonucunda, uluslararası sistemdeki yapısal geçişinin devam ettiği ve bu geçiş döneminde ABD-Çin ilişkilerinin rekabet potansiyeli taşıdığı tespit edilmiştir.Keywords : Uluslararası Sistem, Güvenlik, Hegemonya, ABD, Neoklasik Realizm