- Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi
- Vol: 4 Issue: 1
- Pelitli (Bayburt) Granitoyidi’nin Petrografik ve Jeokimyasal Özellikleri
Pelitli (Bayburt) Granitoyidi’nin Petrografik ve Jeokimyasal Özellikleri
Authors : Gökhan Çakmak, Abdullah Kaygusuz
Pages : 46-63
Doi:10.17714/gufbed.2014.04.004
View : 13 | Download : 3
Publication Date : 2014-03-11
Article Type : Other
Abstract :Bu çalışma, Pelitli (Bayburt) civarında yüzeylenen granitoyidik kayaçların petrografik ve jeokimyasal özelliklerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Doğu Pontid Kuzey Zonu'nda yer alan inceleme alanının tabanında Eosen yaşlı andezit ve piroklastları bulunmaktadır. Bu birimler Eosen yaşlı Pelitli Granitoyidi (46 My, U-Pb zirkon) tarafından kesilmiş olup, Kuvaterner yaşlı alüvyonlar ile uyumsuz olarak örtülmüştür. Pelitli Granitoyidi elips şekilli olup, yaklaşık 16 km2 lik bir alanda yüzeylenmiştir. Diyorit, tonalit, granodiorit ve granit bileşimli kayaçlardan oluşmuş olup, başlıca mineralleri plajiyoklas, ortoklas, kuvars, hornblend, biyotit ve az oranda piroksen oluşturur. Granitoyid, genel olarak I-tipi, düşük-yüksek K'lu kalk-alkali karakterli olup, genellikle metalümin az oranda da peralümin karakterlidir. Büyük iyon yarıçaplı litofil elementler (LILE) ve hafif nadir toprak elementlerce (LREE) zenginleşmiş, kalıcılığı yüksek elementlerce (HFSE) tüketilmişlerdir. Pelitli Granitoyidini oluşturan kayaçların (La/Lu)N değerleri 5.6-12.2 arasında olup, negatif Eu anomalisi (Eu/Eu*=0.3-0.9) gösterirler. Ana ve iz element değişimleri, granitoyidin gelişiminde plajiyoklas, piroksen, hornblend ve Fe-Ti oksit fraksiyonlaşmasının etkili olduğunu göstermektedir. Apatit-zirkon jeotermometresine göre hesaplanan kristallenme sıcaklıkları 690-897 °C arasındadır. Jeokimyasal veriler, granitoyidin meta-magmatik (amfibolitik) kayaçların kısmı ergimesinden türeyebileceğini göstermektedir.Keywords : Doğu Pontid, Eosen, Pelitli Granitoyidi, Petrografi, Jeokimya