- GRID - Mimarlık Planlama ve Tasarım Dergisi
- Vol: 3 Issue: 2
- Midilli Adası Molova’da (Molivos / Mithymna) Osmanlı Dönemi Çeşmeleri
Midilli Adası Molova’da (Molivos / Mithymna) Osmanlı Dönemi Çeşmeleri
Authors : Ammar Ibrahimgil
Pages : 246-271
Doi:10.37246/grid.739219
View : 6 | Download : 3
Publication Date : 2020-07-29
Article Type : Research
Abstract :Molova (Molyvos), Ege Denizi’nde Midilli adasında bulunmaktadır. Ege Denizi’nde en büyük üçüncü ada olan Midilli Adası’nın Yunanca ismi Lesvos’tur. Adanın tarihi yönden en önemli şehirleri Midilli (Mytilini), Molova (Molyvos) ve Sigri şeklinde sıralanmaktadır. Adanın kuzeyinde bulunan Molova günümüze kadar koruduğu özgün mimarisi ile bütün Ege adalarının en ahenkli, en güzel şehirlerindendir. Ada, 1462 yılında Osmanlı idaresine katılmış ve 1912 yılında Osmanlı idaresinden çıkmıştır. Osmanlı döneminde adada inşa edilen mimari eserlerden sadece 75 tanesi günümüze ulaşabilmiştir. Bu çalışmada Molova (Molivos) kasabasında ayakta kalmayı başaran on çeşme ele alınmıştır. Bu çeşmelerden altısı müstakil, diğer dört çeşme ise duvara bitişik çeşme örnekleridir. İncelediğimiz çeşmelerden yedi tanesinde inşa kitabeleri mevcut, diğer üç tanesinin ise kitabeleri yoktur. Kitabesi olan yedi çeşmeden Hacı İsmail Ağa Çeşmesi (H.1189/M.1775), Hacı Ahmet Ağa Çeşmesi (R.1180/M.1766) ve Hacı Mustafa Çeşmesi’nin (R.1300/M.1884) hem banileri hem de inşa tarihleri bilinmekte, diğer üç çeşmenin ise kitabeleri tahrip edildiği için sadece inşa tarihleri bilinmektedir. Üç çeşmenin kitabesi ise günümüze ulaşamamıştır. Ayrıca bu çeşmelerle ilgili H.1233 / M. 1817 tarihli bir vakfiye de tespit edilmiştir. İncelenen bu on çeşmenin ölçüleri alınarak cephe ve plan çizimleri hazırlanmış, kitabeleri okunarak tarihlendirilmiş ve arşiv belgelerine ulaşılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler ışığında, çeşmelerin tarihi ve mimari özellikleri İstanbul, Sakız ve Rodos adasındaki benzer örnekleri ile karşılaştırmalı örneklerle tarihlendirilmesi yapılmıştır.Keywords : Midilli Adası, Molova, Molivos, Osmanlı dönemi, Çeşmeler, Tipoloji, Kültürel Miras