- Giresun Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi
- Vol: 8 Issue: 2
- İDT VE KİK STATÜ FARKLILIKLARI VE STATÜ BELİRLEMEYE YARDIMCI BİR ANALİZ: TMO ÖRNEĞİ
İDT VE KİK STATÜ FARKLILIKLARI VE STATÜ BELİRLEMEYE YARDIMCI BİR ANALİZ: TMO ÖRNEĞİ
Authors : Yalçın Arslantürk
Pages : 92-113
Doi:10.46849/guiibd.1165392
View : 8 | Download : 3
Publication Date : 2022-12-31
Article Type : Research
Abstract :Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT’ler) faaliyet yapılarına göre İktisadi Devlet Teşekkülü (İDT) ve Kamu İktisadi Kuruluşu (KİK) olarak iki farklı statüde yapılanmıştır. KİT’ler için farklı amaç ve faaliyet yapıları doğrultusunda bu statülerden uygun olanı tercih edilmektedir. Söz konusu statüler özellikle KİT’lerin finansman yöntemi açısından büyük önem arz etmektedir. Zira KİT’lerin faaliyetleri neticesinde karşılaşmış olduğu finansman açıklarının karşılanma yöntemi tâbi oldukları statüye göre farklılaşmaktadır. Nitekim KİT’lerin finansman açıkları, sermaye transferleriyle genel bütçeden karşılanabilmekle birlikte diğer özel işletmeler gibi piyasadan borçlanmak suretiyle de karşılanabilmektedir. Bu nedenle bir KİT’e hangi statünün tanınması gerektiği konusu, KİT’in sağlıklı bir finansman yapısına sahip olması açısından olduğu kadar genel bütçe açısından da önem arz etmektedir. Bu itibarla çalışmada öncelikle mevzuat açısından her iki statünün gerektirdiği faaliyet yapısı ile söz konusu statülere sağlanan finansal imkânların farklılıkları değerlendirilmiştir. Sonrasında ise faaliyet ve mali yapı analizi yardımıyla örnek bir statü değerlendirmesi, Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü (TMO) üzerinden yapılmıştır. Söz konusu analiz neticesinde KİK statüsüne uygun bir faaliyet ve mali yapıya sahip olduğu değerlendirilen TMO’nun bu statüyle elde edeceği finansman avantajı da ayrıca vurgulanmıştır.Keywords : Finansman, Görevlendirme Bedeli, İktisadi Devlet Teşekkülü, Kamu İktisadi Kuruluşu, Kârlılık