- Genel Türk Tarihi Araştırmaları Dergisi
- Vol: 3 Issue: 6
- TOKTAMIŞ VE TİMUR'UN MÜCADELESİ ZAMANINDA VEBA
TOKTAMIŞ VE TİMUR'UN MÜCADELESİ ZAMANINDA VEBA
Authors : Ilnur M. Mirgaleev
Pages : 553-558
Doi:10.53718/gttad.843163
View : 8 | Download : 3
Publication Date : 2021-07-20
Article Type : Other
Abstract :Altın Orda Devleti, kendi zamanına hem siyasî-politik hem de sosyo-ekonomik belirleyici rolüyle damgasını vurmuş bir devlettir. Kudretli Cengiz Ulusu’nun, aynı kudretten ödün vermeyen bir parçasıydı Altın Orda. Aynı zamanda, Türklerin de Altın Çağları diye adlandırabileceğimiz bir dönemde varlığını sürdürmekteydi. Bunun yanı sıra dünyayı kendi avuçlarına sığdırmaya namzet, keskin zekâlı şahsiyetlerin de Türkistan İçlerinden, Mısır’a kadar ki bölgelerde hüküm sürdükleri bir dönemdi. Büyük Cihân Hakimiyeti ile yanıp-tutuşan ve bu uğurda birbiri ile cengi dahi göze alabilecek bu kuvvetli devletler zemininde, Altın Orda da ayakta durmayı başarabilmişti. Tâ ki 14.yüzyılın sonuna geldiğimizde, Toktamış Han’ın Timur ile karşılaşmasına kadar... Bu mücadele Altın Orda Devleti için müspet tesiri günümüze kadar sürecek olan bir yıkımın başlangıcı olmuştu. Ne hazindir ki; tarih dediğimiz gökyüzü, parlayan yıldızlarla tezyin olduğu gibi, bu yıldızların tükendiği bir mezarlıktır ayrıca. İşte Altın Orda Devleti de böylelikle bu mezardaki yerini almıştı. Altın Orda Devleti’nin, bu mücadelede aldığı yenilginin sebepleri hakkında birçok çalışma yapılmıştır; muhtelif görüşler öne sürülmüştür. Bu makalede ise yardımcı ilimlerden faydalanılarak –bilhassa tıbbî ilimlerden fayda sağlayarak- değişik bir görüş ileri sürülmüştür. Gayet mantıkî bir çerçevede Kara Ölüm adı verilen ve Orta Çağ’ın korkulu rüyası olan Veba, bu büyük yenilginin ana sebebi olarak görülmüştür. Makale, aynı zamanda, doğa bilimlerinin de kullanılmasından mürekkep bir araştırma yöntemi sunması açısından da önemlidir.Keywords : Altın Orda, Timur, Toktamış, Kara Ölüm, Epidemi