- Genel Tıp Dergisi
- Vol: 31 Issue: 4
- Baş-Boyun Radyoterapisi Alan Hastalarda Navigasyon Programının Yorgunluk ve Uykusuzluğa Etkisi
Baş-Boyun Radyoterapisi Alan Hastalarda Navigasyon Programının Yorgunluk ve Uykusuzluğa Etkisi
Authors : Ülkü SAYGILI, Gülbeyaz CAN
Pages : 423-429
Doi:10.54005/geneltip.986341
View : 15 | Download : 3
Publication Date : 2021-12-15
Article Type : Research
Abstract :ÖZ Amaç: Bu çalışma, baş-boyun radyoterapisi ile ilişkili yorgunluk ve uykusuzluk sorunlarının yönetiminde navigasyon programının etkisini belirlemek amacıyla yapıldı. Method: Randomize kontrollü, deneysel olarak tasarlanan bu çalışma, radyoterapi gören baş-boyun kanserli 88 hastanın katılımıyla Kasım 2018 - Mart 2020 tarihleri arasında gerçekleştirildi. Deney grubuna 41, kontrol grubuna 47 baş-boyun kanserli hasta, önceden hazırlanmış randomizasyon kontrol listesi kullanılarak, randomize edildi. Tüm hastalara hastanenin standart tedavi yaklaşımları uygulanırken, deney grubundaki hastalara ek olarak navigasyon programı uygulandı. Navigasyon programı hastalara, radyoterapinin ilk günü, tedavilerle ilişkili beklenen yan etkilerle ilgili 30 dakikalık görsel eğitim ve el kitapçığı verilerek başladı. Sonrasında yedi hafta boyunca telefon hatırlatmaları, günlük danışmanlık yapılarak hasta takibine devam edildi. Çalışmada hasta tanılama formu ve EORTC QLQ C-30-35 ölçekleri kullanıldı. Ölçekler hastalara birinci, dördüncü ve yedinci haftalarda tekrarlandı. Bulgular: Çalışmadan elde edilen veriler, hemşire navigasyonunun hastalarda semptomların şiddetini azalttığını ve hastaların genel iyilik durumlarını artırdığını (p <0.05) gösterdi. Sonuç: Baş boyun radyoterspisi ile ilişkili semptomların yönetiminde hemşirelik navigasyon uygulamasının hastaların; yorgunluk, uykusuzuk gibi tedaviye bağlı yan etkilerinin daha hafif geçirilmesinde, yaşam kalitesinin arttırılmasında etkili bir yaklaşım olduğu saptandı.Keywords : Baş boyun kanserleri, radyoretarapi, yorgunluk, uykusuzluk, yaşam kalitesi., Baş boyun kanserleri, radyoretarapi, yorgunluk, uykusuzluk, yaşam kalitesi.