Molla Musa Celâlî’nin Nahiv İlmindeki İhtisar Yöntemi
Authors : Bünyamin Arvasi
Pages : 82-97
View : 58 | Download : 48
Publication Date : 2023-12-24
Article Type : Research
Abstract :İslami ilimlerin birçok alanında ihtisar çalışmaları olduğu gibi nahiv ilminde de ihtisar çalışmaları yapılmıştır. Nahiv ilminde ihtisar çalışması bulunan âlimlerden biri de Ağrı’lı Molla Musa el-Celâlî’dir. 1357/1938 yılında Ağrı ilinin Doğubayazıt ilçesine bağlı Telçeker (Sûbhan) Köyünde dünyaya gelen Celâlî, tefsir, kelâm, fıkıh, tarih, Arap dili ve edebiyatı gibi ilim dallarında pek çok eser vermiş çok yönlü bir âlimdir. İslamî ilimler alanında otuza yakın eser yazan Celâlî’nin sarf, nahiv, mantık, vadı, akaid, tasavvuf, fıkıh usülü, tefsir usülü, hadis usülü, tecvid, aruz ilmi, belağat, beyan, münazara, meanî ve bedî ilmini kısa ve öz bir şekilde kaleme aldığı Mecmûatu’l-ulûm adlı eserinde zikredilen ilimleri muhtasar ve veciz bir biçimde ele alarak muhatap kitlenin kısa sürede birçok şeyi öğrenmesini amaçlamıştır. Bu çalışmada zikredilen gayelere binaen ihtisar edilen söz konusu mecmû’a içerisindeki nahiv risalesi ele alınıp Celâlî’nin bu risale bağlamındaki ihtisar yöntemi ele alındı. Bu bağlamda müellifin eserin yazımında izlediği metoda ışık tutulmaya çalışıldı.Keywords : Nahiv, Molla Musa el-Celâlî, Nahiv Risalesi