- Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi
- Vol: 35 Issue: 2
- Dinamik eş zamanlı topla dağıt araç rotalama probleminin çözümü için matematiksel model ve sezgisel ...
Dinamik eş zamanlı topla dağıt araç rotalama probleminin çözümü için matematiksel model ve sezgisel yaklaşım: Rassal iteratif yerel arama değişken komşu iniş algoritması
Authors : Burak AYDOĞDU, Bahar ÖZYÖRÜK
Pages : 563-580
Doi:10.17341/gazimmfd.490179
View : 9 | Download : 1
Publication Date : 2019-12-25
Article Type : Research
Abstract : Firmaların dağıtım ve toplama taleplerini karşılayacak en uygun rotaların bulunması için Araç Rotalama Problemleri (ARP) sıkça kullanılmaktadır. Gerçek hayatta, gün içerisinde gelen yeni toplama taleplerinin dolaşımda olan araçlar tarafından karşılanması taşıma maliyetlerini azaltacaktır. Bu bağlamda müşterilerden gelen yeni toplama taleplerinin dolaşımda olan araçlar tarafından karşılanabilmesi amacıyla Dinamik Eş Zamanlı Topla-Dağıt Araç Rotalama Problemi (DETD_ARP) için yeni bir matematiksel model geliştirilmiştir. Geliştirilen matematiksel modelin etkinliğini araştırmak için literatürde yer alan test problemleri kullanılmış ve sonuçlar değerlendirilmiştir. Matematiksel model ile elde edilen sonuçlar değerlendirilmiş ve problem boyutu arttıkça çözüm süresinin üstel olarak arttığı görülmüştür. Bu çalışma kapsamında problemin kısa sürede çözebilmek için sezgisel algoritmalardan faydalanılmıştır. Rassal İteratif Yerel Arama Değişken Komşu İniş (R – İYA – DKİ) algoritması adında yeni bir algoritma geliştirilmiştir. R – İYA – DKİ’de üst(hyper) sezgiseller kullanılarak komşuluk yapılarının uygulama sırası azalan permütasyon yöntemine göre sürekli olarak değiştirilmiştir. Geliştirilen algoritmanın etkinliğini değerlendirmek için çalışma kapsamında matematiksel model ile elde edilen sonuçlar kullanılmıştır. Sonuçlara bakıldığında geliştirilen sezgisel algoritmanın matematiksel model ile elde edilen sonuçlara yakın sonuçlar verdiği görülmüştür. Son olarak ve büyük boyutlu problemler önerilen R – İYA – DKİ algoritması ile çözülmüş ve sonuçlar paylaşılmıştır.Keywords : Dinamik, eşzamanlı topla-dağıt, araç rotalama problemi, karma tam sayılı matematiksel modelleme, üst sezgisel, yerel arama, değişken komşu arama