- Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi
- Vol: 3 Issue: 3
- BİR ÜNİVERSİTESİ HASTANESİ PSİKİYATRİ POLİKLİNİĞİNDE AYAKTAN TEDAVİ GÖREN HASTALARA YAZILAN REÇETELE...
BİR ÜNİVERSİTESİ HASTANESİ PSİKİYATRİ POLİKLİNİĞİNDE AYAKTAN TEDAVİ GÖREN HASTALARA YAZILAN REÇETELERİN ŞİZOFRENİ TANISI VE ANTİPSİKOTİK KULLANIMI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
Authors : Göksu Demir, Sevil Özger Ilhan
Pages : 26-33
View : 11 | Download : 2
Publication Date : 2018-10-25
Article Type : Research
Abstract :Psikiyatrik bozukluklar içinde şizofreni yaygınlığının ve antipsikotik ilaç kullanımının gitgide arttığı görülmektedir. Bu çalışmada ayaktan tedavi amacıyla bir üniversite hastanesi psikiyatri polikliniğine başvuran hastalara yazılan reçetelerin şizofreni tanısı ve antipsikotik ilaç kullanımı açısından değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma verileri, hastane başhekimliği ve etik kurul izni ile hastane hasta veri tabanı (ENLİL) sisteminden alınarak, hastalara yazılmış olan 17500 reçete üzerinden geriye dönük olarak tanımlayıcı bir reçete değerlendirmesi yapılmıştır. İstatistiksel analiz için SPSS 21.0 programı kullanılmış, alınan veriler direkt olarak bu program aracılığıyla veri tabanına işlenmiş ve değerlendirilmiştir. Hastanenin psikiyatri polikliniğine ayaktan başvuran DSM-V’e göre ilk tanısı şizofreni olan yetişkin hastalar ve şizofreni tanısı alıp almamasına bakılmaksızın antipsikotik reçetelenen yetişkin hastalar çalışmaya dahil edilirken, bu kriterleri karşılamayan hastalar ve epilepsi hastaları çalışmaya dahil edilmemiştir. Değerlendirilen reçetelerde ilk tanısı şizofreni olan toplam 3615 reçete vardır. Bu reçetelerdeki hastaların %54’ü erkek, %46’sı kadındır. Hastalardaki ortalama yaş 42.1 yıldır. Hastaların yaş gruplarına göre şizofreni tanılı reçetelerin oranı; 18-25 yaş arası %11.6, 26-35 yaş arası %22.7, 36-45 yaş arası %25.4, 46-55 yaş arası %23.9 ve 56 yaş ve üzeri grubunda %16.4’dır. Şizofreni tanısı almış hastalara en çok reçetelenen etken maddeler içinde klozapin (%13.2), ketiapin (%11.9) ve risperidon (%10.3) üst sıralardadır. Şizofreni tanısı alıp almamasına bakılmaksızın 6521 tane reçeteye antipsikotik ilaç yazılmakla birlikte bu reçetelerdeki hastaların %45.5’i erkek, %54.5’i kadındır. Şizofreni tanısı alıp almamasına bakılmaksızın antipsikotik ilaç yazılan reçetelerde tüm hastalara en çok reçetelenen antipsikotikler sırasıyla ketiapin (%25.9), aripiprazol (%21.6), risperidon (%11.8), olanzapin (%11.1) ve amisülpirid (%9.3)’dir. Erkek hastalara en çok reçetelenen antipsikotik ketiapin (%24.4) iken, kadın hastalara aripiprazol (%27.3)’dür. 18-25 yaş, 26-35 yaş ve 36-45 yaş arasına en çok aripiprazol; 46-55 yaş ve 56 yaş ve üzeri gruba ise en çok ketiapin reçetelenmektedir. Reçetelerdeki ilaç yazımı seçiminde doktorların ilaç tercihi, hasta uyumu, hastaların cinsiyeti, yaş aralığı, ilaçların olası yan etkileri ve hastalıkların tanı-tedavi şekli gibi faktörlerin rol oynaması ilaç reçetelenmesindeki çeşitlilik ve farklılıkları arttırmaktadır.Keywords : Psikiyatri, Şizofreni, İlaç kullanımı, Antipsikotik, Ayaktan hasta