- Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi
- Vol: 6 Issue: 11
- 1980 SONRASI TÜRKİYE’DE DIŞ BORÇLANMA ÜZERİNDE YURTİÇİ TASARRUFLARIN ETKİSİNİN ANALİZİ...
1980 SONRASI TÜRKİYE’DE DIŞ BORÇLANMA ÜZERİNDE YURTİÇİ TASARRUFLARIN ETKİSİNİN ANALİZİ
Authors : Fatma Şanli, Hande Aksöz
Pages : 0-0
Doi:10.14784/JFRS.2014117329
View : 8 | Download : 4
Publication Date : 2015-01-27
Article Type : Other
Abstract :Borçlanma ülkelerin en önemli finansman kaynaklarından biridir. Özellikle gelişmekte olan ülkelerde yurtiçi tasarrufların yetersiz olması nedeniyle ekonomik kalkınmanın sürdürülebilmesi için dış borçlanmaya başvurulmaktadır. Dünyada dış borçlanma, yoğun olarak 1980’li yılların sonlarına doğru sermaye hareketlerinin serbestleşmesiyle kendini göstermiştir.1990’ların ortalarından itibaren ise küreselleşme hızlanmış,, ülkelerin birbirlerine bağımlılıkları artmış, büyüyen kredi ihtiyacı yabancı kaynak kullanım talebini arttırmıştır. Türkiye’de ise Cumhuriyetin kuruluşundan itibaren dış borçlanmaya, zaman zaman başvurulduğu görülmektedir.1960’lı yıllarda yurtiçi tasarruf yetersizliğini gidermek, 1970’li yıllarda petrol krizi nedeniyle artan fiyatlar karşısında dış ödemeleri karşılayabilmek için dış borçlanmaya başvurulmuştur. 1980 yılında başlayan serbestleşme süreciyle ise, dış borçlanmaya daha çok gidilmiş, 1989 yılında yabancı sermaye hareketlerinin serbestleştirilmesine yönelik alınan kararla ve özellikle kalkınmayı sağlamak amacıyla sık sık başvurulan bir finansman yöntemi olmuştur. Türkiye’de 1980’li yıllardan itibaren dış borçlanma üzerinde yurt içi tasarrufların etkisinin analiz edilmeye çalışıldığı bu çalışmada, kısa ve uzun vadedeki ilişki Johansen-Juselius eşbütünleşme ve Engle Granger (Vektör) hata düzeltme modeli kullanılarak analiz edilmiştir. Bu analize göre, hem uzun dönemde hem de kısa dönemde yurtiçi tasarruflar ile dış borçlanma arasında ters bir ilişki olduğunu göstermiştir. Buradan hareketle; Türkiye’nin dış borç sorununu çözmede öncelikli olarak, yurtiçi tasarruf miktarını arttıracak politikalar uygulaması gerektiği söylenebilir. Türkiye’de yurtiçi tasarruflarda sağlanacak artış, ülkeyi dış borçlanmaya bağımlı olmaktan kurtarabilecektir. Anahtar Kelimeler: Dış Borç, Yurtiçi Tasarruf, Döviz Kuru, Eşbütünleşme, Vektör Hata DüzeltmeKeywords : Dış Borç, Yurtiçi Tasarruf, Döviz Kuru, Eşbütünleşme, Vektör Hata Düzeltme