- Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi
- Vol: 5 Issue: 9
- GLOBAL KRİZİN EMTİA PİYASALARI ÜZERİNE ETKİLERİ VE GELİŞMELER
GLOBAL KRİZİN EMTİA PİYASALARI ÜZERİNE ETKİLERİ VE GELİŞMELER
Authors : Işın Çelebi
Pages : 33-65
View : 9 | Download : 5
Publication Date : 2014-01-10
Article Type : Other
Abstract :2002 yılı sonrasında emtia fiyatlarında genel bir artış olduğunu görülmektedir. Bu fiyat artışlarında; gelişmekte olan Asya ülkelerinin önemli bir payı olduğu açık ve net olarak bilinmektedir.Bu doğrultuda yapılan incelemeler, gelişmekte olan ülkelerden kaynaklanan talep şoklarının, fiyatları önemli oranda etkilediğini göstermektedir. Ayrıca, spekülatif petrol talebinin bu dönemde arttığıve yükselen fiyatlar üzerinde etkili olduğu görülmektedir. 2008'de yaşanan küresel finansal kriz sonrasında emtia fiyatları azalan talep sonrasında hızla düşmektedir. Hem gelişmekte olan hem de gelişmiş ekonomilerin para ve maliye politikası tepkileri (kamu yatırımlarındaki hızlı artışlar ve faizlerin hızlı bir şekilde düşürülmesi) emtia fiyatlarının tekrar artmasına sebep olmaktadır. Kriz sonrası altın fiyatları bu metalin risksiz varlık "safe haven" olarak görülmesinden dolayı hızla yükselirken, petrol ve metal fiyatları artan talep ve petrol özelindeki arz sıkıntıları nedeniyle artmaktadır. Emtia fiyatlarının geçmiş ortalamalarına göre bu denli yüksek seyretmesi ekonomik toparlanmanın önünde bir engel olarak görülebilir. Bu dönemde Türkiye küresel krizi fırsata dönüştürmeye çalışmakta olup ihraç malları için Avrupa tarafından azalan talep, Afrika ve Orta Doğu ülkelerine ihracatımızın artması ile dengelenmiştir. Tarihsel olarak en düşük seviyelere inen dış finansman maliyeti ile özel sektör yatırımları canlı tutulmuştur. Bu dönemde yüksek emtia fiyatlarının ülkemiz ekonomisine olan zararı özellikle cari işlemler açığı üzerinden olmuştur. Cari işlemler açığının yıllık gelire (GSYİH) oranı %10 seviyelerine olaşmakla birlikte (2011), petrol ve doğal gaz ithalatı hariç tutulduğunda cari işlemlerimiz dengede görünmektedir. Kolayca dış finansman kaynaklarına ulaşabildiğimiz bu dönemde cari işlemlerin finansmanında bir sıkıntı yaşanmamıştır.Keywords : Ekonomik krizler, Küresel kriz, Emtia Fiyatları, Türkiye, Politik olaylar