- Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 32 Issue: 3
- VERİ MADENCİLİĞİNDE İKİ AŞAMALI KÜMELEME İLE İNSANİ GELİŞME ENDEKSİ İNCELEMESİ
VERİ MADENCİLİĞİNDE İKİ AŞAMALI KÜMELEME İLE İNSANİ GELİŞME ENDEKSİ İNCELEMESİ
Authors : Nursefa Yavuz, Mustafa Sevuktekin
Pages : 1153-1168
Doi:10.18069/firatsbed.1029895
View : 7 | Download : 2
Publication Date : 2022-09-21
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışmada ulusal düzeyde sosyoekonomik gelişmeyi ölçen ve ekonomiler arasındaki farkları karşılaştıran göstergelerden olan İnsani Gelişme Endeksi ve Cinsiyet Gelişme Endeksi ile ülkelerin gelişim düzeyleri incelenmektedir. Ülkelerin gruplanmasında hangi değişkenlerin etkili olduğu veri madenciliği tekniklerinden biri olan iki aşamalı kümeleme analizi ile araştırılmaktadır. Çalışmada kullanılan verilerin tamamı Birleşmiş Milletler Gelişme Programı(UNDP)’ndan elde edilmektedir. Analizler UNDP tarafından yayımlanan rapordaki 2019 yılına ait 189 ülke için 2268 gözlem ile gerçekleştirilmiştir. İnsani Gelişme Endeksi sonuçlarına göre ülkeler yüksek, orta ve düşük gelişme endeksine sahip ülkeler olmak üzere üç grupta toplanmaktadır. Cinsiyet Gelişme Endeksi sonuçlarına göre ülkeler yüksek, yüksek-orta, orta, orta-düşük ve düşük gelişme endeksine sahip ülkeler olmak üzere beş grupta toplanmaktadır. İnsani Gelişme Endeksi için belirlenen grup sayısının UNDP raporunda açıklanan grup sayısından faklı olduğu, Cinsiyet Gelişme Endeksi’nin grup sayısının rapor ile aynı olduğu belirlenmiştir. Genel olarak sonuçlar, kadınların erkeklere nazaran daha uzun ömürlü olduğunu, kadın ve erkeklerin eğitim seviyelerinin hemen hemen aynı olduğunu, erkeklerin kadınlara göre daha yüksek milli gelire sahip olduğunu göstermektedir. Böylece cinsiyet faktörünün gelişme endeksi üzerindeki etkisi ortaya koyulmaktadır.Keywords : İnsani Gelişme Endeksi, Cinsiyet Gelişme Endeksi, Veri Madenciliği, İki Aşamalı Kümeleme