- Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 31 Issue: 3
- TÜRKİYE TÜRKÇESİ AĞIZLARINDA YEMİN İFADELERİ
TÜRKİYE TÜRKÇESİ AĞIZLARINDA YEMİN İFADELERİ
Authors : Nilüfer Yildirim
Pages : 1149-1159
Doi:10.18069/firatsbed.955932
View : 12 | Download : 3
Publication Date : 2021-09-16
Article Type : Research
Abstract :Türkiye Türkçesi ağızları zengin bir söz varlığına sahiptir. Geçiş dönemleri olarak adlandırılan doğum, evlilik, ölüm ile hayat boyu gerçekleşen acı-tatlı olaylar karşısında hissedilen duyguların sözcükler aracılığıyla dışavurumunu belgeleyen kalıp ifadeler bakımından sayısız örneği barındıran ağızlar, insanların çeşitli sebeplere bağlı olarak kullandıkları yemin ifadelerini de kapsamaktadır. Güven telkin etmek, iletişime geçilen kişi ya da kişileri söylediklerine inandırmak, ileri sürdüğü iddiasını kutsal olan/olmayan farklı temellere oturtarak güçlü kılmak gibi durumlar, insanı günlük konuşmanın akışı içinde yemin etmeye itmektedir. Bu makalede Türkiye Türkçesi ağızlarında kullanılan yemin ifadeleri ve bu ifadelerin oluşturduğu kalıplar ele alınacaktır. Yemin ifadelerine ait örnekler; Türkiye Türkçesi ağızları ile ilgili yapılmış doktora ve yüksek lisans tezleri, basılı kitaplar ve sahada yapılan derleme çalışmaları sonucunda kaynak kişilerden elde edilen bilgiler doğrultusunda açıklanacaktır. Yemin etmeye ilişkin örnekler; yeminin şekline, üzerine yemin edilen varlık, nesne, kavramların çeşitliliğine göre sınıflandırılarak detaylandırılacaktır. Yemin ifadeleri/kalıpları, Anadolu insanının kutsiyet atfettiği, önem verdiği ve manevi gücüne inandığı değerlerin belirlenmesine yardımcı olacaktır. Yemin ediliş şekli ve yemini oluşturan kalıpların yapıları, dilin insanlar tarafından etkileyici kullanımını da açığa çıkaracaktır.Keywords : Dil, Türkiye Türkçesi AĞızları, Yemin, Kalıp İfade