- Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 31 Issue: 1
- 17. YÜZYILIN SONLARINDA KONYA’DA BAKIR PARA (MANKUR) KULLANIMI VE TEDAVÜLDEN KALDIRILMASIYLA ORTAYA ...
17. YÜZYILIN SONLARINDA KONYA’DA BAKIR PARA (MANKUR) KULLANIMI VE TEDAVÜLDEN KALDIRILMASIYLA ORTAYA ÇIKAN PROBLEMLER (1688-1691)
Authors : Sevda Danik, Enver Çakar
Pages : 541-551
Doi:10.18069/firatsbed.784725
View : 8 | Download : 2
Publication Date : 2021-01-20
Article Type : Research
Abstract :Günlük alışverişlerde düşük fiyatlı maddeleri alırken akçenin çok yüksek kalması, Osmanlılarda eskiden beri ufaklık olarak bakır sikkelerin piyasaya sürülmesine neden olmuştur. Mankur olarak adlandırılan bu sikkeler için resmi vesikalarda "pul”, "mangur”, "mangır”, "fels” ve "fülus” isimleri de kullanılmıştır. 1688 yılında darp edilen ve 1691’de tedavülden kaldırılan mankur, ilk Osmanlı bakır sikkelerinden farklı bir özellik taşımaktadır. Bu dönemde darp edilen mankur ufak para ihtiyacı için değil, para ihtiyacı için darp edilmiştir. Önceleri iki mankur bir akçeye rayiç sayılırken, halkın fazla itibar göstermesi üzerine bir mankur bir akçeye rayiç sayılmıştır. Yani değersiz bir maden olan bakır ile değerli bir maden olan gümüş eş değer kabul edilmiştir. Bu durum herkesin alışverişini gümüş para ile yapmak istemesine ve mankurun itibardan düşmesine sebep olmuştur. Mankur büyük problemlere sebep olunca yoğun kalpazanlık faaliyetleri gerekçe gösterilerek tedavülden kaldırılmıştır. Bu çalışmada, 1683 Viyana mağlubiyetinden sonra Avusturya, Lehistan, Venedik ve Rusya’dan oluşan "Kutsal İttifak” devletleri ile savaşmak zorunda kalan Osmanlı Devleti’nin para yokluğuna bir çare bulmak için 1688’de başvurduğu tedbirlerden biri olan mankur (bakır para) darbı ve Konya’da kullanımı incelenmiş; mankur darbının nedenleri, tedavülü ve tedavülden kaldırılması ile Konya’da kullanımı ve sebep olduğu olaylar üzerinde durulmuştur.Keywords : Mankur, bakır para, Konya, kalpazanlık