- Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 29 Issue: 1
- YERLİ EDEBİYATTA POZİTİVİZM ETKİSİ: BİR ARA NESİL MENSUBU FAZLI NECİP VE ‘TEBESSÜM’Ü
YERLİ EDEBİYATTA POZİTİVİZM ETKİSİ: BİR ARA NESİL MENSUBU FAZLI NECİP VE ‘TEBESSÜM’Ü
Authors : Berna Fildiş
Pages : 27-47
Doi:10.18069/firatsbed.538326
View : 6 | Download : 4
Publication Date : 2019-01-31
Article Type : Research
Abstract :Fazlı Necip (1864-1932)’in farklı tür ve içerikleri kapsayan ve neredeyse ölümüne kadar devam eden bir yazı hayatı olmuştur. Yazınsal üretiminin başlangıcı ise edebiyat tarihçilerinin ikinci nesil ile Servet-i Fünûncular arasına konumlandırdıkları ara nesle denk gelmektedir. Bu nesle hâkim olan esneklik Fazlı Necip’i de etkilemiş ve o, dönem içerisinde çok ses getiren romantizm-realizm tartışmasında her iki tarafın da söylediklerine ilgisiz kalmamıştır. Fazlı Necip’in 1889 yılında yayımladığı Tebessüm , dostu addettiği Mustafa Reşid’in Gözyaşları ’nı tanzir etme isteğinin sonucudur. Dört kısımdan oluşan risalede, bir mukaddime ve on dört kısa hikâye ile tebessüm teması işlenmiştir. Fazlı Necip bu temayı "Başlamadan Evvel İki Söz” başlıklı ilk kısımda, diğer kısımlardakinden farklı bir bakış açısıyla ele almıştır. Söz konusu tercih Tebessüm ’ü, romantik unsurlar kadar realist unsurlara da yer veren ve dolayısıyla ‘içeride’ Beşir Fuad’ın temsil ettiği pozitivist hassasiyetlere duyarsız kalmayan bir eser haline getirmiştir. Çalışmamızda, Fazlı Necip ile Tebessüm ’ü ele alınmıştır. Yazar ve eseri aracılığıyla dönemin edebi atmosferine ayna tutulması, yanı sıra edebiyata yansımaları üzerinden pozitivizmin yerli serüveni ile ilgili malzemenin çoğaltılması amaçlanmıştır.Keywords : Fazlı Necip, Ara Nesil, Mustafa Reşid, Pozitivizm, Beşir Fuad, Tebessüm