- Fırat Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi
- Vol: 27 Issue: 1
- Geli Dere (Baskil-Elazığ) Çevresindeki Verbascum euphraticum L. Köklerinde ve Üzerinde Yetiştiği Der...
Geli Dere (Baskil-Elazığ) Çevresindeki Verbascum euphraticum L. Köklerinde ve Üzerinde Yetiştiği Dere Sedimentindeki As, Cu, Mn, Pb ve Zn’nun Dağılımı
Authors : Hatice Kara, Leyla Kalender
Pages : 73-84
View : 12 | Download : 2
Publication Date : 2015-03-01
Article Type : Research
Abstract :Bitki kimyası verilerden yararlanılarak yapılan prospeksiyon çalışması olan biyojeokimyasal prospeksiyon dünyada başarılı bir şekilde uygulanmaktadır. Bu çalışmada, örgülü nehir sınıfına giren geniş ve eğimi oldukça düşük Baskil-Geli Dere drenaj sistemi boyunca kum barları üzerinde yetişen Verbascum euphraticum L. (yerel adı: sığırkuyruğu) kökleri ve dere sedimenti örneklerinde As, Cu, Mn, Pb ve Zn değerleri karşılaştırılarak Verbascum euphraticum L.’nin biyojeokimyasal prospeksiyon çalışmalarında biyoindikatör veya biyoakümülatör olma özelliği araştırılmıştır. Geli Dere boyunca alınan dere sedimentlerinde As 22,5-176,9 mg kg−1, Cu 42,46-148,73 mg kg−1, Mn 736-1093 mg kg−1, Pb 29,34-106,57 mg kg−1 ve Zn 91,1-303,2 mg kg−1, Verbascum euphraticum L. kökünde ise As 2,2-22,2 mg kg−1, Cu 53,59-116,95 mg kg−1, Mn 62-344 mg kg−1 , Pb2,43-45,22 mg kg−1 ve Zn 64,7-158 mg kg−1 değerler arasındadır. Biyoakümülatör faktör değerleri As 0,09-0,7, Cu 0,49-2,24, Mn 0,09-0,34, Pb 0,08-0,95 ve Zn 0,34-1,73’tür. Bu veriler sonucunda V. euphraticum kökünün Cu ve Zn için biyoindikatör ve biyoakümülatör bitki olduğu ve biyojeokimyasal prospeksiyonda başarılı bir şekilde kullanılabileceği söylenebilir.Keywords : Verbascum euphraticum L., Dere Sedimenti, Biyojeokimyasal Prospeksiyon