- ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi
- Cilt: 8 Sayı: 3
- NEDENSEL ÇIKARIM SÜRECİ VE BAZI ÖNEMLİ KAVRAMLAR: ETKİ DEĞİŞTİRİCİ, KARIŞTIRICI, ÇARPIŞTIRICI VE MED...
NEDENSEL ÇIKARIM SÜRECİ VE BAZI ÖNEMLİ KAVRAMLAR: ETKİ DEĞİŞTİRİCİ, KARIŞTIRICI, ÇARPIŞTIRICI VE MEDİYATÖR
Authors : Ismail Çevik, Pınar Okyay
Pages : 361-374
Doi:10.35232/estudamhsd.1307812
View : 86 | Download : 273
Publication Date : 2023-10-29
Article Type : Other
Abstract :Günümüzde, hastalıkların hemen hepsinin multifaktöriyel etiyolojilere sahip olduğu düşünülmektedir. Bir hastalığın ortaya çıkmasının birden fazla etkenin, farklı oranlarda ve farklı mekanizmalarla yaptığı etkiler neticesinde olması, aynı zamanda bir etken ile onun sonucu arasında diğer tüm etkilerden soyutlanmış bir ilişki olamayacağı anlamına da gelmektedir. Etken ile hastalık arasındaki ilişkiyi etkileyen ve nedenselliği çarpıtan üçüncül faktörler mutlaka olacaktır. Bu yüzden, epidemiyologlar ve bilimsel çalışmalar yürütecek olan diğer tüm araştırmacılar tarafından etki değiştirici, karıştırıcı, çarpıştırıcı ve mediyatör gibi kavramların bilinmesi ve çalışmaların tüm aşamalarında bu üçüncül faktörlerin mutlaka gözetilmesi gerekmektedir.Keywords : Nedensellik, etki değiştirici, karıştırıcı değişken, karıştırıcı, çarpıştırıcı, mediyatör