- ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi
- Vol: 5 - COVID-19 Special Issue
- COVID-19 VE HAVA KİRLİLİĞİ; KARANTİNA BOYUNCA NE OLDU?
COVID-19 VE HAVA KİRLİLİĞİ; KARANTİNA BOYUNCA NE OLDU?
Authors : Caner Baysan, Seher Palanbek Yavaş
Pages : 35-46
Doi:10.35232/estudamhsd.759421
View : 14 | Download : 4
Publication Date : 2020-09-28
Article Type : Research
Abstract :Devam eden koronovirüs salgınına yanıt olarak Çin’de başta olmak üzere birçok ülkede geçici olarak temel hizmetler haricinde tüm faaliyetlerin durdurulması, işyerlerinin kapatılması, endüstriyel üretimin durması ve sokağa çıkmada kısıtlamalar uygulamaya konulmuştur. Karantina önlemleri salgının kontrol alınmasını kolaylaştırmakla birlikte çevre üzerinde de bir takım değişikliklere neden olmuştur. İnsan hareketliliğinin ve ilgili üretim faaliyetlerinin azalması hava kalitesinde iyileşmeye yol açmıştır. Ekolojik olarak tasarladığımız çalışmada ölçümsel veriler için; ortanca (minimum-maksimum), Q1 (birinci çeyrek), Q3 (üçüncü çeyrek) kullanılmıştır. Veriler normal dağılıma uymadığı için bağımlı grupların karşılaştırılmasında Wilcoxon analizi kullanılmıştır. Biz bu çalışmada 79 ülkeden PM2.5 ve PM10 düzeyini ölçen istasyonların (sırasıyla; 31.878, 42.043 istasyon) verilerini kullanarak; 2019 yılı ve 2020 yılının ilk 5 ayını (Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs) karşılaştırdık. Ülkelerin 2020 yılı Şubat, Nisan ve Mayıs aylarındaki PM2.5 ve PM10 değerlerinin 2019 yılının aynı aylarına göre istatistiksel olarak anlamlı bir azalmanın olduğu tespit edilmiştir (P<0,001). Ülkeler arasında PM2.5 düzeyinin azalması Kazakistan’da 36 μg/m3 (%46,15) ve Moğalistan’da 61 μg/m3 (%37,42) olarak belirlenmiştir. PM10 düzeyinde azalma ise Peru’da 20 μg/m3 (%44,44) ve Hindistan’da 23 μg/m3 (%28,05) olarak gerçekleşmiştir. Geçici kısıtlamalar ve onun dolaylı etkileri (sanayi, üretim, ulaşımda azalma vb.) ülkelerin hava kirliliği parametrelerinin düşmesine yol açmış olabilir. İleri çalışmalarda ülke özelinde ayrıntılı analizler yapmak faydalı olabilir.Keywords : Koronovirüs, hava kirliliği, partiküler madde