- ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi
- Vol: 4 Issue: 2
- ENGELLİ BİREYLERE ERİŞİM ÇÖZÜMLERİNDE COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ VE AĞ ANALİZ YÖNTEMİNİN KULLANIMI; ES...
ENGELLİ BİREYLERE ERİŞİM ÇÖZÜMLERİNDE COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ VE AĞ ANALİZ YÖNTEMİNİN KULLANIMI; ESKİŞEHİR ÖRNEĞİ
Authors : Muammer Tün, Emrah Pekkan, Onur Kurt, Hakan Uyguçgil
Pages : 88-104
Doi:10.35232/estudamhsd.534880
View : 9 | Download : 2
Publication Date : 2019-05-14
Article Type : Research
Abstract :Uluslararası afet veri tabanına göre (UNISDR / EM-DAT) 2018 yılı içinde doğa kaynaklı afetlerden etkilenen kişi sayısı 61,772,617 kişi olarak raporlanmıştır. Dünya Sağlık Örgütü (World Health Organization- WHO) (2011) verilerine göre, dünya nüfusunun yaklaşık %15’i engelli bireylerden oluşmaktadır. Afet ve acil durum olaylarında, zarar görme olasılıkları diğer bireylere kıyasla çok daha yüksek olmasına karşın, risk azaltma çalışmalarında göz ardı edilen engelli bireyler için uluslararası sözleşmelere uygun çözümlerin geliştirilmesi son derece önemlidir. Afet yönetimi çalışmalarında afetten etkilenen alanın ve nüfusun hızlı bir şekilde belirlenmesine yönelik çalışmalar kriz yönetimi evresinde önem taşımaktadır. Ayrıca olası bir afet öncesinde tehlike alanlarının belirlenmesi, risklerin ve afetlerden etkilenebilecek nüfusun ortaya konması, afetin boyutunu azaltmaya yönelik zarar azaltma çalışmalarının ilk aşaması olarak değerlendirilebilir. Bu çalışmada, afetlerde özel gereksinimli bireylere erişme konusu coğrafi bilgi sistemleri kullanılarak değerlendirilmiştir. Afetzedeye, ihtiyaç duyulan hizmetlerin ulaştırılması veya hizmet noktalarına bu kişilerin erişebilmesi amacıyla çift yönlü bir erişebilirlik analizi risk azaltmaya yönelik çalışmalar için önemli veriler sağlayabilecektir. Bu çalışmada Eskişehir il örneğinde, engelli bireylerin yaşadığı adresler coğrafi konum bilgisi (enlem, boylam) ile ilişkilendirilmiş ve diğer öznitelik bilgileri ile birlikte veri tabanına aktarılmıştır. Bu verinin saklanması, sorgulanması ve analiz edilmesi aşamalarında Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) çözüm tekniklerinden yararlanılmıştır. CBS, ağ analiz yöntemleri kullanılarak zihinsel engelli, bedensel engelli, işitme engelli ve görme engelli bireylerin acil toplanma merkezlerine en hızlı erişebilecekleri ulaşım güzergahları belirlenmiştir. Bu kapsamda ağ analiz yöntemlerinden hizmet alanı yöntemiyle yol ağı üzerinde belirli zaman dilimleri içerisinde afet toplanma merkezlerine ulaşılabilirlik alanları oluşturulmuş ve bu alanlar içerisindeki engelli bireylerin konumları ve sayıları tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlar sayısal haritalar oluşturularak yorumlanmıştır.Keywords : Engelli Bireyler, Mekânsal Veri, Coğrafi Bilgi Sistemi, Erişim