- Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 24 Issue: 100. Yılında Kocatepe-Büyük Taarruz Special Issue
- Bir İngiliz İstihbarat Raporuna Göre İzmir’in İşgali Sonrasında Afyonkarahisar’da Vuku Bulan Olaylar...
Bir İngiliz İstihbarat Raporuna Göre İzmir’in İşgali Sonrasında Afyonkarahisar’da Vuku Bulan Olayların Özeti (25 Ağustos 1919)
Authors : Orhan Turan
Pages : 194-202
Doi:10.32709/akusosbil.1172834
View : 13 | Download : 8
Publication Date : 2022-11-28
Article Type : Research
Abstract :Osmanlı Devleti, Mondros Mütarekesini imzalayarak Birinci Dünya Savaşı’ndan mağlup ayrıldığını kabul etmek zorunda kaldı. Mütarekeden sonra İtilaf devletleri kendi güvenliklerini gerekçe göstermek suretiyle işgallere başladı. Öyle ki Batı ve İç Anadolu’nun stratejik ve jeopolitik noktaları ilk hedefleri oldu. İzmir’in Yunan işgalinden sonra bu istila sürecini en etkili yaşayan yerlerden birisi de Afyonkarahisar idi. Özellikle kara-demiryolları kavşağında bulunması açısından şehir önemli bir noktadaydı. Ayrıca askeri açıdan da önemli bir konumda bulunmaktaydı. Mütareke sonunda yeniden örgütlenen Türk Ordusu’na ait mühimmatın bir kısmı da Afyon’da depolanmıştı. Yine merkezi Ankara’da bulunan XX. Kolordu’ya bağlı 23. Tümen de buradaydı. Konya’da bulunan XII. Kolordu’nun görev yerleri arasında Afyon da vardı. Dolayısıyla bütün bu sebepler şehrin işgalini İtilaf devletleri açısından zaruri bir hale getirdi. Şehrin bu konumu İtilaf kuvvetlerinin dikkatini çekti. Böylece mütarekenin şartlarının denetlenmesi için Afyon’a ilk olarak İngiliz birlikleri geldi. Daha sonra sırasıyla 9 Nisan 1919’da Fransız ve 21 Mayıs 1919’da da İtalyan kuvvetleri şehre ulaştı. Mütarekenin en zorlu şartları ile mücadele eden Afyon en son Yunan işgalini yaşayacaktı. Bu araştırmanın ana teması Mondros Mütarekesinin imzalanmasıyla başlayan işgallerde önemli rol oynayan şehirlerden birisi konumundaki Afyonkarahisar’daki işgal atmosferini çeşitli yönleriyle yansıtmak olacaktır. Çalışmada İngiltere’nin İstanbul’daki Karadeniz Ordusu tarafından hazırlanıp İngiliz Genelkurmayı’na sunulan 25 Ağustos 1919 tarihli askeri istihbarat raporu irdelenecektir. Mevcut rapor konunu da ana materyalini oluşturacaktır.Keywords : Afyonkarahisar, Mondros Mütarekesi, işgal, 23. Tümen, İngiltere, Milli Mücadele