- Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 23 Yunus Emre ve Türkçe Special Issue
- Risâletü’n-Nushiyye’de Neden Sonuç Cümleleri (Kavram, Sınıflandırma)
Risâletü’n-Nushiyye’de Neden Sonuç Cümleleri (Kavram, Sınıflandırma)
Authors : Merve DEMİRBAŞ
Pages : 181-197
Doi:10.32709/akusosbil.988485
View : 18 | Download : 3
Publication Date : 2021-11-30
Article Type : Research
Abstract :Yunus Emre 13. yüzyıldan bugüne kadar hem çağını hem de coğrafyasını aşarak birçok insanı etkilemiş önemli bir şahsiyettir. Öğretileri, eserleri ders niteliğindedir. Öğretilerin yer aldığı Divan, Risâletü’n-Nushiyye adlı eserleri bulunmaktadır. 1307 yılında mesnevi nazım türüyle yazılmış olan Risâletü’n-Nushiyye adlı eseri gerek dili gerek cümlelerin kuruluşu gerekse anlamsal zenginliği yönüyle önemli bir eserdir. Öğüt kitabı olan bu eser beş bölümden oluşmaktadır. Bu bölümlerde nefis (açgözlülük) ve ruh (gönül zenginliği), kendini beğenme ve alçak gönüllülük, öfke ve sabır, kıskançlık ve cimrilik, dedikodu-iftira ve doğruluk konuları üzerine çeşitli öğütler yer almaktadır. Öğütler verilerken neden sonuç cümlelerinin çokluğu göze çarpmaktadır. Bu da öğretici nitelikte bir eser olan Risâletü’n-Nushiyye’nin hem kolay okunmasını hem de kolay anlamlandırılmasını sağlamaktadır. Nitekim neden sonuç cümlelerinin yer aldığı metinlerin daha kolay anlaşıldığı üzerine yapılan bilimsel çalışmalar bulunmaktadır. Çalışmanın birinci aşamasında Yunus Emre’nin hayatı, kişiliği, dili hakkında kısa bilgi verilmiştir. İkinci aşamada Risâletü’n-Nushiyye’nin bölümleri ve içeriği hakkında bilgi verilmeye çalışılmıştır. Üçüncü aşamada neden sonuç ilişkisi sosyoloji, felsefe, din bilimi, dilbilimi alanlarında ele alınarak o disiplinlerin konuya bakış açıları incelenmiştir. Bu incelemeyle konuya disiplinler arası bir bakış açısıyla yaklaşmak amaçlanmıştır. Dördüncü aşamada ise Risâletü’n-Nushiyye’de yer alan neden sonuç cümleleri taranarak öncelikle yapılarına göre sınıflandırılmış ve daha sonra anlamsal inceleme yapılmıştır. Yapılan incelemenin ardından elde edilen veriler analiz edilerek bir sonuca varılmaya çalışılmıştır.Keywords : Yunus Emre, Risâletü’n-Nushiyye, neden sonuç cümleleri