- Erzurum Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
- Issue: 15
- OSMANLI TAŞRASINDA BİR CEZA İNFAZ KURUMU: MUT HAPİSHANESİ ÖRNEĞİ (1890-1920)
OSMANLI TAŞRASINDA BİR CEZA İNFAZ KURUMU: MUT HAPİSHANESİ ÖRNEĞİ (1890-1920)
Authors : Mustafa Dağ
Pages : 167-201
Doi:10.29157/etusbed.1128525
View : 7 | Download : 3
Publication Date : 2022-10-31
Article Type : Research
Abstract :Mut Hükümet Konağı altında hapishane olarak kullanılan mekân, fiziki şartları itibariyle hapishane vasfından uzak olmakla birlikte daha çok zindan (mahbes) olarak kullanılmıştır. Bu nedenden dolayı İçel İli Mutasarrıflığı tarafından merkezi yönetimden bir hapishanenin inşa edilmesi istenmiştir. Bu talebe 1914 yılında cevap verilerek inşa çalışmaları başlatılmıştır. Bu çalışmada Mut Hapishanesi’nin fiziki yapısının ıslahına yönelik tadilat çalışmaları, mahkumların tutukluluk türlerinin ve suç türlerinin dağılımına dair incelemelerde bulunulmuştur. Ayrıca hapishanede bulunan mahkûmların sağlık durumları, yiyecek ihtiyacının karşılanması ve hapishane görevlilerine dair bilgiler aktarılmıştır. Çalışmada Mut Hapishanesi’ne odaklanılarak imparatorluk genelinde hapishanelere yönelik devam eden reform çalışmalarının kazaya yansımaları incelenmeye çalışılmıştır. Genel olarak 19. yüzyıl sonları ile 20. yüzyıl başlarını kapsayan çalışmada Başbakanlık Osmanlı Arşivi ile telif eserlerden istifade edilmiştir. Çalışma neticesinde, kazada mahbes veya zindandan modern hapishaneye geçiş aşamasında zorlukların yaşandığı, yapının barınma açısından yetersiz olmasının yanı sıra sıhhi açıdan da elverişli olmadığı saptanmıştır. Görevli hapishane personelinin ise nicelik ve nitelik açısından yetersiz olduğu tespit edilmiştir. Hapishanenin fiziki yapısının ıslahına yönelik mahalli ve merkezi yönetim tarafından sağlanan bütçelerle giderilmeye çalışılmıştır.Keywords : Osmanlı İmparatorluğu, Hapishane, Tevkifhane, Mut Kazası, Mahkûm.