- Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
- Issue: 47
- Hafızlık Öğrencilerinin Çalışma Alışkanlıkları Üzerine Bir Araştırma
Hafızlık Öğrencilerinin Çalışma Alışkanlıkları Üzerine Bir Araştırma
Authors : Cemil Osmanoğlu, Ferda Aslan
Pages : 175-232
View : 9 | Download : 2
Publication Date : 2019-12-31
Article Type : Research
Abstract :Hafızlık eğitimi İslam eğitim geleneğinde en uzun soluklu eğitim pratiklerinden biridir. Cumhuriyet’in başından bu yana yürütülen hafızlık eğitiminde genelde Osmanlı deneyimi merkeze alınarak belli bir geleneksel ezber yapma tarzı oluşmuş durumdadır. Büyük ölçüde öğrencinin bireysel çaba ve çalışma alışkanlıklarıyla şekillenen hafızlık eğitiminde öğrencilerin nasıl bir yaklaşımla ezber sürecine hazırlandıkları, ezber sürecini nasıl yapılandırdıkları, ezberledikleri sayfaları nasıl tekrar ettikleri yeteli verilerle ele alınmış değildir. Alan yazında hafızlık eğitimin çeşitli boyutlarını ele alan farklı çalışmalar olmakla birlikte hafızlık yapmakta olan öğrencilerin çalışma alışkanlıklarını kendine konu edinen spesifik bir çalışma bulunmamaktadır. Hafızlık eğitimi alan öğrencilerin ezber sürecinde ne tür çalışma alışkanlıkları sergilediklerini ezber öncesi, ezberleme, pekiştirme ve zaman yönetimi boyutlarıyla ele almayı amaçlayan bu çalışmanın verileri konuyla ilgili olarak geliştirilen anketle elde edilmiştir. Nicel araştırma deseninde durum çalışması olarak yapılandırılan bu araştırma Kayseri ili örneğinde farklı okul/kurslarda hafızlık eğitimi alan 338 öğrenciyle yürütülmüştür. Çalışmanın sonunda söz konusu eğitime devam eden öğrencilerin ezber öncesi süreçlerde yeterli hazırlıkları yaptıkları ancak ezber sayfalarını etkin bir okuyucudan dinleme ve kritik yerleri belirgin hale getirmeyle ilgili sorunlar yaşadıkları; ezber sürecinde ezberi belli bir mantığa göre yapma, söz gelimi belli bir tekrar mantığı içerisinde sayfayı anlamlı parçalara bölerek ezberleme ve sonunda gerektiği gibi dinletme, bu süreçte arkadaşlarına danışma gibi hususlarda iyi durumda oldukları, ancak akranlarıyla karşılıklı etkileşim içerisinde, belli bir akran değerlendirmesini de işin içine katarak ezberini yürütmede belli problemler yaşadıkları anlaşılmıştır. Ezber sürecinin sonunda ezberledikleri yerleri belli bir düzen içerisinde tekrar ederek pekiştirme konusunda ise onların gün içindeki tekrarlarda iyi durumda oldukları buna karşılık ezberi takip eden ilk ve ikinci günlerinde gerekli tekrarları yapma konusunda daha zayıf durumda oldukları; zaman yönetimi noktasında ise en fazla kendilerini eleştirdikleri hususun günlük, haftalık ve aylık planlar yaparak bu plana göre ezber sürecini yönetme noktasında olduğu anlaşılmıştır.Keywords : Din eğitimi, hafızlık eğitimi, çalışma alışkanlıkları, zaman yönetimi