- Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
- Issue: 47
- Geleneksel Kamu Yönetimi Yaklaşımında İki Kırılma Noktası: Herbert Simon ve Kamu Tercihi Okulu...
Geleneksel Kamu Yönetimi Yaklaşımında İki Kırılma Noktası: Herbert Simon ve Kamu Tercihi Okulu
Authors : Ilkay Tosun, Imren Pınar Dülgar
Pages : 159-174
View : 9 | Download : 3
Publication Date : 2019-12-31
Article Type : Research
Abstract :1950’li yıllar itibariyle geleneksel kamu yönetimi yaklaşımının ilkeci tutumu eleştirilmeye başlamış ve günümüze kadar ulaşan zaman diliminde sistem içi çeşitli kırılmalar meydana gelmiştir. Kırılma işaretlerini veren ilk kuramcılardan biri, Herbert Simon’dur. Simon, 1946 yılında yayımlanan İdarenin Atasözleri ( The Proverbs of Administration) adlı makalesiyle yönetimde kendisinden önce temel ilkeler olarak kabul edilen uzmanlaşma, komuta birliği, kontrol çevresi gibi konuları sorgulamaya açmış ve incelenmeye değer faklı bir ölçüt olarak ‘verimliliği ( efficiency )’ sunmuştur. Simon, yönetimle ilgili sonraki çalışmalarında insanın düşünme, karar verme ve davranışını temel alan incelemeler yapmıştır. Yönetimde insan davranışlarının önemini vurgulayan Simon yönetimin salt mekanik ilkelerden oluşmadığını vurgulamıştır. Bu minvalden hareket ederek davranışlar üzerinden yönetime ilişkin genellemelere ulaşan diğer bir yaklaşım ise çağdaş yönetim yaklaşımlarından Kamu Tercihi Okulu ( Public Choice Theory) ’dur. Simon ve Kamu Tercihi Okulu arasında doğrudan kuramsal bir yakınlık bulunmamakla birlikte Kamu Tercihi Okulu, Simon’u yönetimdeki hiyerarşi ve verimliliğe ilişkin sorgulamalarından ötürü geleneksel yaklaşımdan üstün tutar. Yönetsel işleyişi insan davranışıyla açıklama çabası dışında, ekonomiklik/verimlilik merkezli teori üretmeleri ve hiyerarşiyi önemsizleştirmeleri söz konusu iki yaklaşımın diğer ortak noktalarıdır. Simon ve Kamu Tercihi Okulu arasındaki ilişkinin kavramsal ve düşünsel benzerliğin nedenleri arasında kullandıkları mantıksal pozitivizm yönteminin de etkisi olduğu söylenebilir. Bu çalışmada, iki yaklaşımın neden benzeştikleri sorunsallaştırılmakta, örtüşen ve ayrışan yönleri kullandıkları kavramlar ekseninde karşılaştırmalı olarak değerlendirilmektedir.Keywords : Yönetim bilimleri, verimlilik, hiyerarşi, karar verme, mantıksal pozitivizm