- Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi
- Issue: 53
- Weymark modeli döviz piyasası baskısı endeksi
Weymark modeli döviz piyasası baskısı endeksi
Authors : Erhan Öruç
Pages : 261-284
Doi:10.18070/erciyesiibd.445125
View : 9 | Download : 3
Publication Date : 2019-06-30
Article Type : Research
Abstract :Merkez bankaları özellikle gelişmekte olan ülkelerde döviz piyasasındaki oynaklığı azaltmak veya döviz piyasasında aşırı dalgalanmaya yol açan atakları önlemek amacıyla döviz piyasasına müdahalede bulunurlar. Fakat her müdahale döviz kurunun piyasa tarafından belirlenecek değerinden sapmalara neden olabilir. Bu çalışmanın amacı Türk döviz piyasasındaki arz ve talebin oluşturduğu baskıyı tespit etmektir. Bu doğrultuda ekonomi literatüründe döviz piyasasında oluşan baskıyı ölçmek amacıyla döviz piyasası baskı endeksi kullanılmaktadır. Bu endeks Girton ve Roper yaklaşımı, teorik yaklaşım ve modelden bağımsız yaklaşım olarak üç şekilde oluşturulabilir. Bu çalışmada döviz piyasası baskı endeksi teorik yaklaşıma göre oluşturulmuştur. Endeksin oluşturulmasında dört farklı denklem kullanılmasına rağmen endeksin hesaplanmasında basit para talebi ve göreli satın alma gücü hipotezi denklemlerinin tahmin edilmesi yeterlidir. Analizde çeyreklik veriler kullanılmış olup 1990:01-2017:02 dönemini kapsamaktadır. Tahminlerde kullanılan zaman serileri birim kök içermesine rağmen denklemleri oluşturan serileri arasında eşbütünleşme olduğundan dolayı tahmin aşamasına geçilmiştir. Bu denklemlerde içsel değişken problemi olduğundan dolayı hem basit para talebi hem de göreli satın alma gücü hipotezi denklemleri iki aşamalı en küçük kareler yöntemiyle tahmin edilmiştir. Tahmin sonuçlarına göre özellikle 1993’ün son dönemlerinden 2002’ye kadar döviz piyasasında baskının fazla olmasına rağmen esnek dalgalı döviz kuru sisteminin yerleşmesinden sonra döviz piyasasındaki baskının azaldığı tespit edilmiştir. Ayrıca endeks ekonomik ve siyasi krizlerden önce aşırı dalgalanma gösterdiğinden dolayı, ileride oluşabilecek krizler için öncü bir gösterge olarak kullanılabilir.Keywords : Döviz Piyasası Baskı Endeksi, Müdahale, İki Aşamalı En Küçük Kareler