- Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 18 Issue: 72
- PSİKOLOJİK SÖZLEŞME İHLALİNİN ÖRGÜTSEL SESSİZLİK ÜZERİNDEKİ ETKİSİNDE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN ARACI R...
PSİKOLOJİK SÖZLEŞME İHLALİNİN ÖRGÜTSEL SESSİZLİK ÜZERİNDEKİ ETKİSİNDE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN ARACI ROLÜ
Authors : Zeynep Hat?po?lu, Gülbeniz Akduman
Pages : 2129-2151
Doi:10.17755/esosder.497182
View : 7 | Download : 3
Publication Date : 2019-10-15
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışmanın amacı işgörenlerin psikolojik sözleşme ihlali algılarının örgütsel sessizliğe etkisini incelemek ve kişilik özelliklerinin bu etki üzerindeki aracı rolünü belirlemektir. İlgili alan yazın incelendiğinde psikolojik sözleşme ihlalinin iş tatminsizliği, düşük örgütsel bağlılık, düşük örgütsel güven, örgütsel sinizm, örgütsel sessizlik ve işten ayrılma niyetine girmek gibi pek çok olumsuz sonucu olduğu görülmektedir. Ancak gerek örgütsel sessizlik konusunda yapılan araştırmaların sınırlı sayıda olması gerekse kişi-örgüt uyumu açısından kişilik özelliklerinin de etkisinin incelenmesi gerektiği görüşünden hareketle yapılan araştırmamız literatüre bu yönde katkı sağlamaya yöneliktir. Araştırmada veri toplama aracı olarak dört bölümden oluşan anket formu kullanılmıştır. Veri toplama aracının ilk bölümünde katılımcıların cinsiyet, medeni durum, kuşak (doğum tarihi), eğitim düzeyi, örgütte çalışma süresi ve pozisyon bilgilerinden oluşan demografik bilgi formu yer almaktadır. İkinci bölümde bireylerin psikolojik sözleşme ihlali algılarını ölçmek amacıyla Robinson ve Rousseau (1994) tarafından geliştirilen ve Çetinkaya (2014) tarafından Türkçe çevirisi yapılan ve Kırboğa (2017) tarafından güvenirlik çalışmaları yapılarak iki boyutlu olarak tespit edilen Psikolojik Sözleşme İhlali Ölçeği, üçüncü bölümde ise Dyne, Ang ve Botero (2003) tarafından geliştirilen ve Taşkıran (2010) tarafından Türkçe’ye uyarlanarak güvenirlik ve geçerlik çalışmaları yapılan Örgütsel Sessizlik Ölçeği ve son bölümde Benet-Martinez ve John (1998) tarafından geliştirilen ve Sümer ve Sümer (2005) tarafından Türkçe’ye uyarlanarak güvenirlik ve geçerlik çalışmaları yapılan Beş Faktörlü Kişilik Ölçeği yer almaktadır. Araştırmamızda, olasılığa dayalı olmayan ve herkesi örneğe dahil edilebilme imkanı sağladığı için yaygın olarak kullanılan kolayda örnekleme yöntemi tercih edilmiştir. Kolayda örnekleme yöntemiyle çevrimiçi olarak ulaşılan 225 beyaz yakalı çalışana uygulanan anket formlarının tamamı örnekleme dahil edilmiş ve elde edilen veriler SPSS 21.0 ve AMOS 22.0 programları kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmamıza göre psikolojik sözleşme ihlali algısı ile örgütsel sessizlik arasındaki ilişkide kişilik özelliklerinin aracılık etkisi olduğu sonucuna ulaşılmış ve bu sonuç doğrultusunda yöneticilere çeşitli öneriler sunulmuştur.Keywords : Psikolojik sözleşme, psikolojik sözleşme ihlali, örgütsel sessizlik, kişilik