- Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi
- Vol: 18 Issue: 1
- Türkiye’de Mali Baskınlık: 1980-2021 Dönemi için ARDL Yaklaşımı
Türkiye’de Mali Baskınlık: 1980-2021 Dönemi için ARDL Yaklaşımı
Authors : Neslihan Burgaz, Emin Ahmet Kaplan
Pages : 41-50
View : 6 | Download : 2
Publication Date : 2022-06-29
Article Type : Research
Abstract :Türkiye’de 2001 öncesi dönemde vergi gelirlerinin yetersiz olması sebebiyle kamu açıklarını karşılayamamış ve bu sebeple Merkez Bankası kaynaklarına yoğun şekilde başvurulmuştur. Bu durum hem enflasyonun sorununa neden olmuş hem de para politikasının etkin şekilde kullanılmasını engellemiştir. Kısa vadeli avans uygulaması olumsuz etkileri sebebiyle 2001 yılına kadar zaman zaman kaldırılmak istenmesine rağmen yeterli düzeyde vergi gelirlerinin olmaması bu uygulamanın en önemli finansman kaynağı olmaya devam etmesine neden olmuştur. 2001 krizden sonra ekonomide yaşanan dönüşüm sayesinde mali baskınlığı azaltmak için kısa vadeli avans uygulamasına son verilmiştir. Ancak 2005 yılına kadar kamu açıkları beklenen düzeyde düşüş gerçekleşmemiş ve Merkez Bankasının bağımsız hareket etmesini engellenmiştir. 2005 yılından sonra mali baskınlık gittikçe azalmaya başlamıştır. Çalışmada Türkiye’de 1980-2021 dönemi için mali baskınlık ilişkisini incelemek için ARDL yöntemi ile kısa ve uzun vadeli analiz yapılmıştır. Bağımlı değişken olarak enflasyon kullanılmıştır. Bağımsız değişken olarak ise geniş para arzı, kamu açığı, hazine bonosu, GSYH kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre geniş para arzında, kamu açığında ve GSYH’de meydana gelecek %1’lik artış enflasyonu artırmaktadır. Hazine bonosunda meydana gelebilecek %1 artış ise enflasyonu çok düşük de olsa azaltmaktadır. Kısa dönem için geniş para arzında, kamu açığında ve hazine bonosunda meydana gelebilecek %1 artış enflasyonu azaltmaktadır.Keywords : Kamu Açıkları, Mali Baskınlık, Para Politikası, Enflasyon, ARDL Yaklaşımı