- Afyon Kocatepe Üniversitesi Akademik Müzik Araştırmaları Dergisi
- Vol: 6 Issue: 11
- MÜZİĞE VERİLEN DUYGUSAL TEPKİDE ZAMAN-MEKAN ETKENLERİ
MÜZİĞE VERİLEN DUYGUSAL TEPKİDE ZAMAN-MEKAN ETKENLERİ
Authors : Seyhan CANYAKAN
Pages : 23-54
View : 6 | Download : 2
Publication Date : 2020-01-27
Article Type : Research
Abstract :Son yıllarda gelişen müzik-duygu araştırmaları, kimi araştırmacılara göre toplu bir şekilde kafa karıştırıcı model varyasyonları ve terminolojileri ortaya çıkarırken aynı zamanda tutarsız dataların birikmesine de neden olmaktadır. Bir yandan multidisipliner yaklaşımlar (psikoloji, mühendislik, müzikoloji, akustik, tıp) yardımıyla da çözümlenmeye çalışılan müzik-duygu araştırmaları birçok kavramsal karmaşayı da (duygu, duygu durum ayrımı, hissedilen ve algılanan duygu ayrımı) beraberinde getirmektedir. Ancak müzikoloji penceresinden yaklaşım oldukça azdır. Psikologların yaptıkları çalışmaların temel sorunu, uyaran olarak seçilen yapıtların, katılımcılar için gerek kültürel gerekse müzik tercihi açısından uygun olmamasıdır. Sözgelimi barok döneme ilişkin herhangi bir dinleme pratiği olmayan birine, bu müzik türünde neler hissettiğinin sorulması araştırmalarda ki olumsuz noktalardan biridir. Toplumsal ve kültürel değişimler göz ardı edildiğinden kişinin içinde bulunduğu gerçek ortamda müziğe karşı hissettiği duygu durumlarının tespiti mümkün olmamaktadır. Müzik ve duygu üzerine iki yüzü aşkın makalenin taranması sonucu bu çalışmalarda yalnızca laboratuvar ortamı mantığıyla çalışıldığı ve sonuçların güvenilir olmadığı sonucuna varılmıştır. Bu çalışma ise müziğin farklı zaman diliminde oluşturduğu duygu durum değişikliklerini ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Bunu açıklarken de müzik türleri ve aşina olmanın duygu değişimine etkisi üzerinde durularak nitel ve nicel araştırma yöntemlerinden, Öz-Raporlama, Yarı Kurgulu Görüşme tekniklerinden ve Boyutsal Duygu Model’inden (Dimensional Emotion Model) yararlanılmıştır. Çok sayıda katılımcıyla yapılması planlanan araştırma, aynı gruba dört müzik türünde uyaranın farklı zaman ve mekanlarda dinletilmesiyle gerçekleştirilmiştir. Sonuçların elde edilmesinde yapılan yarı kurgulu görüşme çözümleriyle birlikte veriler Pearson Korelasyon Analizi ve Bağımsız Gruplar T-Testine tabi tutulmuştur.Keywords : Müzik, Duygu Durum, Zaman-Mekan, Kronobiyoloji