- EKEV Akademi Dergisi
- Issue: 62
- DURKHEİMCİ BİR SOSYOLOG: İSMAYIL HAKKI BALTACIOĞLU’NUN DİN VE TOPLUM GÖRÜŞLERİ
DURKHEİMCİ BİR SOSYOLOG: İSMAYIL HAKKI BALTACIOĞLU’NUN DİN VE TOPLUM GÖRÜŞLERİ
Authors : Ismail Güllü
Pages : 205-228
View : 9 | Download : 3
Publication Date : 2015-04-30
Article Type : Research
Abstract :Bu makalenin konusu, Türk sosyolojisi içerisinde önemli bir yere sahip olan ve düşünceleri Durkheim ile Gökalp Sosyolojisinin etkisi altında şekillenen Ord. Prof. Dr. İsmayıl Hakkı Baltacıoğlu’nun dine ve topluma ilişkin bakış açısıdır. Meşrutiyet ve Cumhuriyet döneminin birçok aşamasına şahit olan ve çok yönlü bir kişiliğe sahip olan Baltacıoğlu, üzerinde çok tartışılan bir düşünür ve sosyologdur. Daha çok eğitimci kimliği ön plana çıkan Baltacıoğlu, Türkçe ibadet, anane, ahlak, toplumsal kalkınma ve iman gibi konularda kendine özgü görüş ve yorumlar ile dönemin din-toplum tartışmalarında yer almıştır. Durkheim’in Türk sosyolojisindeki en önemli takipçisi Ziya Gökalp ve onun etkisiyle Baltacıoğlu’nda Durkheim Sosyolojisi’nin ve Max Weber’in güçlü izleri görülmektedir. Baltacıoğlu, toplumsal kalkınma için dine özel bir önem verirken aynı zamanda Türkçeleştirilmek sureti ile dinin reforma ihtiyacının olduğunun altını çizmektedir. Sosyolojinin toplumsal sorunlara çözüm bulmak üzere ülkemize girişi ile birlikte siyasi, ideolojik farklı kırılma ve yorumlamalar söz konusu olmuş buna paralel olarak da Türk sosyolojisi dönemin siyasi ve toplumsal dalgalanmaları içinde şekillenmiştir. Durkheim sosyolojisi batıda etkili olduğu dönemde Türkiye’deki aydınlar arasında da etkili olmuştur. Bu bağlamda Osmanlı sonrası ortaya çıkan yeni toplumsal yapı, yeni kimlik arayışları Türk sosyologlarının dine bakış açılarını da şekillendirmiştir.Keywords : Baltacıoğlu, Durkheim, Ziya Gökalp, Din, Sosyoloji, Gelenek.