- EKEV Akademi Dergisi
- Issue: 60
- HATTÂBÎ’NİN (Ö. 388) İ‘CÂZ ANLAYIŞI VE KUR’AN’IN İFADE BİÇİMİNE YÖNELİK TENKİTLERE YAKLAŞIMI...
HATTÂBÎ’NİN (Ö. 388) İ‘CÂZ ANLAYIŞI VE KUR’AN’IN İFADE BİÇİMİNE YÖNELİK TENKİTLERE YAKLAŞIMI
Authors : Celalettin Divlekci
Pages : 97-124
View : 8 | Download : 4
Publication Date : 2014-08-31
Article Type : Research
Abstract :Kur’an’ın i‘câzı konusu III. yüzyılın başlarında üzerinde dikkatle durulan bir konu olmuştur. Bu alana dair eserler, işâretler dönemi (II. ve III. asır), risâleler dönemi (IV. asır) ve kitaplar dönemi (IV. asır vs.) şeklinde üç dönemde ele almak mümkündür. Görüşlerini inceleme konusu yaptığımız Ebû Süleyman el-Hattâbî (ö.388)’nin eseri Beyânü İ‘câzi’l-Kur’an da risâleler dönemine ait bir eserdir. Müellifin sarfe, gayb bilgisi, belagat gibi kendisinden önceki i‘câz çeşitlerine dair görüşleri üzerinde durulmuş ve ilk defa kendisinin gündeme getirdiği psikolojik i‘câz kavramına yer verilmiştir. Hattâbî eserinde, çeşitli çevreler tarafından Kur’an’ın ifade biçimine yönelik tenkitlere de doyurucu cevaplar vermiştir. Kur’an’a yönelik edebî açıdan yetersizlik (!) iddialarının Müslüman bir müellif tarafından ele alınması, İslam dünyasının sahip olduğu özgüveni göstermesi bakımından da ayrıca önemlidir. Çalışmamızda yazarın i‘câz tarihindeki yerinin daha net anlaşılması için klasik ve çağdaş i‘câz yazarlarıyla da bir mukayeseye gidilmiştir.Keywords : Hattâbî, Kur’an’a Yönelik Tenkitler, Muâraza, Psikolojik İ‘câz, Nazım, İ‘câz