- Eğitimde Yeni Yaklaşımlar Dergisi
- Cilt: 6 Sayı: 2
- OKUL ÖNCESİ DÖNEM ÇOCUK KİTAPLARININ TOPLUMSAL CİNSİYET AÇISINDAN İNCELENMESİ
OKUL ÖNCESİ DÖNEM ÇOCUK KİTAPLARININ TOPLUMSAL CİNSİYET AÇISINDAN İNCELENMESİ
Authors : Esra Almila Kocaman, Tuba Acar Erdol
Pages : 68-91
View : 98 | Download : 65
Publication Date : 2023-12-31
Article Type : Research
Abstract :Bu araştırmada, okul öncesi dönemde kullanılan kitapların, dilsel veya dil dışı ögelerle toplumsal cinsiyet rolleri ve kalıpyargılarını ne derece yansıttıkları incelenmiştir. Doküman incelemesi yöntemi kullanılarak gerçekleştirilen araştırmada 81 okul öncesi dönem kitabı değerlendirilmiştir. Araştırmada elde edilen veriler betimsel analiz yöntemi kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda, kitaplarda en çok kadın karakterlere, en az ise nötr karakterlere yer verildiği görülmüştür. Erkek karakterlerin içerisinde gösterildikleri meslekler yoğun çeşitliliğe sahipken kadın karakterlerin gösterildikleri meslekler çeşitlilik açısından oldukça sınırlı bulunmuştur. Kız çocuk ve erkek çocuk kıyafetlerinin neredeyse tamamının rahat hareket etme olanağı veren kıyafetler olduğu görülürken, kız çocuk kıyafetlerinin erkek çocuklara göre daha fazla aksesuar içerdiği tespit edilmiştir. Pembe rengin kız çocuk ve kadın karakterlerde, mavi renginin ise erkek ve erkek çocuk karakterlerde yoğun kullanıldığı belirlenmiştir. Öfkelilik, kibirlilik ve idealistlik gibi özelliklerde erkek karakterlerin; yardımseverlik, şefkatli olma ve itaatkârlık gibi özelliklerde ise kadın karakterlerin yoğunlukta gösterildiği gözlenmiştir. Kadın, erkek ve kız çocuk karakterlerin daha çok özel alanda, erkek çocuk karakterlerin daha çok kamuya açık alanda ve nötr karakterlerin ise daha çok belirsiz alanda gösterildikleri görülmüştür. Bu sonuçlar okul öncesi dönem kitaplarında toplumsal cinsiyet rolleri ve kalıpyargılarının yansıtıldığını göstermektedir.Keywords : Toplumsal cinsiyet, okul öncesi dönem, çocuk kitapları, toplumsal cinsiyet rolleri, toplumsal cinsiyet kalıpyargıları