- Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi
- Vol: 58 Issue: 3
- Harran Ovası’nda çiftçi koşullarında sulamadan dönen sularda kalite-kantitenin izlenmesi ve su uygul...
Harran Ovası’nda çiftçi koşullarında sulamadan dönen sularda kalite-kantitenin izlenmesi ve su uygulama randımanın saptanması
Authors : Sabri Akin, Mehmet Şimşek
Pages : 365-376
Doi:10.20289/zfdergi.668163
View : 8 | Download : 2
Publication Date : 2021-09-05
Article Type : Research
Abstract :Amaç: Bu çalışma Harran Ovası’nda drenaj suyu ile sulanarak pamuk yetiştirilen çiftçi parselinde (86.6 da) su ve toprağın değişimlerini değerlendirmek amacıyla yürütülmüştür. Materyal ve Yöntem: Su izlenimlerinde, sulama suyu (drenaj suyu), yüzey akış ve derine sızan sularının kalitesi ve miktarı, askıda katı madde (AKM) taşınımı saptanırken toprakta ise sulamalara göre toprak nem içerikleri, pH ve EC (elektriksel iletkenlik) değişimleri saptanmıştır. Ayrıca pamuk kütlü verimi ve çırçır randımanı belirlenmiştir. Araştırma Bulguları: Araştırmada 7 sulama gerçekleştirilmiş ve toplamda 2,003 mm su uygulanmıştır. Tüm sulamalarda yüzey akış ve derine sızma kayıpları sırasıyla 34-42 l s-1 ve 2-3 l s-1 arasında ve sulama randımanı %35-43 arasında değişmiştir. Suların pH, EC, DO (çözünmüş oksijen) %Na, SAR, RNaadj (düzeltilen düzeltilmiş sodyum adsorbsiyon oranı) ve RSC (artık sodyum karbonat miktarı) değerleri sırasıyla 7.13-8.44, 508-7,670 µS cm-1, 7.04-8.29 mg l-1, % 21.93-55.12, 0.93-10.97, 1.04-14.33 ve (-36.29)-(-0.52) me l-1 arasında olduğu tespit edilmiştir. Toprakların pH ve EC değerleri 7.53-8.21 ve 0.63-1.32 dS m-1 saptanmıştır. Pamuk hasat döneminde elde edilen numuneler ile ortalama kütlü verimi ve çırçır randımanı 545 kg da-1 ve %44 hesaplanmıştır. Sonuç: Pilot ölçekli yürütülen araştırma parselinde sulama suyu olarak kullanılan drenaj sularıyla gerçekleştirilen sulamaların aşırı yapıldığı ve sulama randımanının ortalama %39 olduğu tespit edilmiştir. Toprakların tuzluluk değerlerine bakıldığında, drenaj sularının sulama suyu olarak kullanılmasında bir sakıncası olmadığı anlaşılmıştır.Keywords : Harran Ovası, drenaj suyu, karık sulama, pamuk, su kalitesi