- Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi
- Vol: 57 Issue: 2
- Trialeurodes vaporariorum ve Macrosiphum euphorbiae ile Bulaşma Seviyesine Göre Tuta absoluta’nın Yu...
Trialeurodes vaporariorum ve Macrosiphum euphorbiae ile Bulaşma Seviyesine Göre Tuta absoluta’nın Yumurta Bırakma Tercihi
Authors : Ali Kemal Birgücü, Hasan Bilgiç, Ismail Karaca
Pages : 267-276
Doi:10.20289/zfdergi.631635
View : 14 | Download : 2
Publication Date : 2020-06-30
Article Type : Research
Abstract :Amaç: Bu çalışmada, Tuta absoluta (Meyrick) (Lepidoptera: Gelechiidae)’nın yumurta bırakma tercihine, herbivor böcek zararı sonucu konukçu bitkiden salınan uçucu yağların etkisi araştırılmıştır. Materyal ve Metot: Macrosiphum euphorbiae (Thomas) (Hemiptera: Aphididae) ve Trialeurodes vaporariorum Westwood (Hemiptera: Aleyrodidae) ile bulaşık konukçu bitkilere, T. absoluta ’nın bıraktığı yumurta sayıları karşılaştırılmıştır. Ayrıca T. absoluta ’nın, bileşik yapraklarına mekanik olarak zarar verilmiş domates bitkilerine, bıraktığı yumurta sayıları da değerlendirilmiştir. Bulgular: Kontrol grubu olarak kullanılan temiz bitkilere (15,05 yumurta/dişi), diğer zararlılarla bulaşık olan bitkilere göre, bırakılan yumurta sayısı daha fazladır. Kontrol bitkilerinden sonra en fazla yumurta bırakılan bitki M. euphorbiae ’nın bileşik yaprak başına 5 ergin bireyi ile bulaşık domates bitkileridir (7,48 yumurta/dişi). En az yumurta (3,79 yumurta/dişi) ise T. vaporariorum ’un bileşik yaprak başına 40–50 ergin bireyi ile bulaşık domates bitkilerine bırakılmıştır. M. euphorbiae ile bulaşık bitkiler içerisinde ise en az yumurta bırakılanı (4,34 yumurta/dişi) bileşik yaprak başına 15 ergin bireyi ile bulaşık olan bitkiler olmuştur. Ayrıca, M. euphorbiae ile bulaşık bitkilere göre, T. vaporariorum ile bulaşık bitkilere daha az yumurta bırakıldığı belirlenmiştir. Bununla birlikte, bırakılan yumurta sayısının, domates bitkilerindeki bulaşıklık miktarının artışı ile ters orantılı olarak azaldığı görülmüştür. Ayrıca, mekanik zarar verilmiş bileşik yaprak sayısı arttıkça T. absoluta tarafından bırakılan yumurta sayısının azaldığı görülmüştür. Sonuç: Sonuç olarak, herbivor böceklerin yapmış olduğu zarar sonucunda konukçu bitkilerden salınan uçucu yağların, T. absoluta ’nın mücadelesinde kullanılma potansiyeli olduğu belirlenmiştir.Keywords : Domates, herbivor, konukçu bitki, uçucu yağ, yumurta bırakma