- Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi
- Vol: 53 Issue: 2
- Türkiye’de Kayıtdışı Sarmalık Tütün Piyasası ve Yasallaştırılması Üzerine Bir Model Önerisi...
Türkiye’de Kayıtdışı Sarmalık Tütün Piyasası ve Yasallaştırılması Üzerine Bir Model Önerisi
Authors : Fatih Uznay, Sevtap Güler Gümüş
Pages : 223-233
Doi:10.20289/zfdergi.389219
View : 8 | Download : 2
Publication Date : 2016-04-19
Article Type : Research
Abstract :Özellikle 2010 yılından itibaren tütün mamullerine uygulanan vergilerin yükseltilmesinin ardından, konvansiyonel sigaralara göre %80 daha ucuz olan ve yoğunlukla Adıyaman, Diyarbakır ve Bitlis illerinde üretilen sarmalık tütünlerin kayıtdışı piyasasının, yasal sigara piyasasının %14’ü kadar bir büyüklüğe eriştiği tahmin edilmektedir. Türkiye’de sarmalık tütün üretimi ve kayıtdışı ticaret durumu ile piyasa büyüklüğünün saptanması, tütünlerin kayıt dışı olarak piyasaya arzında kullanılan yöntemlerin belirlenmesi, sarmalık tütün üretimi ve kayıtdışı olarak satışının Adıyaman ili Çelikhan ilçesi ekonomisinde yarattığı katkı ve bunun sürdürülebilirliğinin tespit edilmesi, bu çalışmanın temel amacını oluşturmaktadır. Çalışmanın temeli anket çalışması yoluyla, yüz yüze görüşmelerden elde edilen orijinal nitelikli verilerden oluşmaktadır. Araştırmada, gayeli örnekleme yöntemi ile 12 üretim noktasında toplam 120 üretici ile anket çalışması yapılmıştır. Çalışma sonucunda çok sayıda bulgu tespit edilmiş olmakla birlikte, tütün mamullerine uygulanan özel tüketim vergisinde yapılan artışların sorunun temel kaynağını oluşturduğu, sarmalık kıyılmış tütün mamulü için uygulanan özel tüketim vergisinin düşürülmesi gerektiği, sarmalık kıyılmış tütün mamulü üretimi için mevzuatta yer alan kısıtlayıcı hükümlerin yeniden düzenlenmesi gerektiği, Çelikhan ve benzeri sarmalık tütün üretim alanlarının Türkiye’ye özgü bir değer olduğundan hareketle, sürdürülebilir sarmalık tütün üretimi için devlet kurumları tarafından tütün üretimi, mamul üretim tesisi ve pazarlanmasına ilişkin çeşitli teşvikler sağlanması gerektiği gibi önemli bulgular tespit edilmiştir.Keywords : Sarmalık tütün, sarmalık kıyılmış tütün mamulü, kayıt dışı tütün ticareti, tütün politikası